Bijna de helft van de volwassen Nederlanders voelt zich eenzaam en bijna 1 op de 7 mensen voelt zich sterk eenzaam. Eenzaamheid is ontzettend naar en heeft een enorme impact op het leven van mensen, zowel psychisch als lichamelijk. Zwemmen kan helpen. Het is niet alleen een goede manier om te bewegen, het kan ook helpen om mensen uit een isolement te halen. Het kopje koffie erna is dan net zo belangrijk als -of misschien nog wel belangrijker dan- de work out zelf.
Zwemmen kan helpen
Eenzaamheid is van alle leeftijden. Wel komt eenzaamheid meer voor onder ouderen, na de leeftijd van 75 jaar kunnen mensen te maken krijgen met een opeenstapeling van verschillende gebeurtenissen die eenzaamheid in de hand werken. Denk aan het overlijden van de partner of andere leeftijdsgenoten, beperkte mobiliteit of minder goed fysiek, cognitief en sensorisch functioneren. Vrouwen voelen zich vaker emotioneel eenzaam, terwijl mannen vaker sociaal eenzaam zijn. Een partnerrelatie lijkt een goede buffer tegen eenzaamheid. Onder mensen die getrouwd zijn of samenwonen voelen minder mensen zich sterk eenzaam (10,1 procent) dan onder mensen die ongehuwd zijn (16,9 procent), gescheiden zijn (21,8 procent) of hun partner hebben verloren (17,6 procent). Bewegen en dus ook zwemmen kan mensen helpen in hun eenzaamheid. Een uurtje zwemmen voor ouderen is goed voor hun conditie én voor hun sociale contacten. Het voordeel van zwemmen is natuurlijk dat ouderen, ook bij beperkingen die horen bij ouderdom, nog lang kunnen blijven doorzwemmen.
‘Welzijn op recept’
Een snelle quick scan van recente gemeentelijke sportnota’s leert dat een aantal gemeenten een rol ziet voor de sport als het gaat om eenzaamheid. Daarnaast biedt VWS gemeenten de mogelijkheid om in een sociale kaart de beschikbare welzijnsactiviteiten in de eigen gemeente die bijdragen aan het doorbreken van eenzaamheid in beeld te brengen. Op die manier weten partijen die eenzaamheid signaleren, naar wie ze kunnen doorverwijzen. Daarnaast zorgt men ervoor dat ‘Welzijn op recept’ landelijk functioneert, waardoor iedere huisarts in iedere gemeente mensen met gevoelens van eenzaamheid kan doorverwijzen naar een gepaste welzijnsactiviteit. De aanknopingspunten voor zwembaden kunnen liggen in de sportnota of bij andere zorg- en welzijnsorganisaties of vrijwilligersorganisaties die zich in de buurt van het zwembad bezig houden met dit thema. Ook is het interessant om te kijken welke rol het zwembad kan spelen bij het ‘Welzijn op recept’ om te zorgen dat zwemmen ook op het netvlies van huisartsen staat als gepaste welzijnsactiviteit tegen eenzaamheid.
Actieprogramma
Daarnaast kan worden aangesloten bij het actieprogramma van het ministerie van VWS om eenzaamheid in Nederland te verminderen. Gemeenten zijn op grond van de Wmo 2015 primair verantwoordelijk voor het vormgeven van een aanpak tegen eenzaamheid. Zij kunnen als regisseur een lokale coalitie tegen eenzaamheid vormen, samen met bedrijven, ondernemers, burgers en maatschappelijke organisaties. Vanuit het actieprogramma van VWS krijgen gemeenten ondersteuning om dit met betrokken partijen goed op te kunnen zetten.
Meer weten? Luister naar de podcast Sport en bewegen als middel tegen eenzaamheid of kijk op Een tegen eenzaamheid