Terwijl het Noorden en het Midden van Nederland nog even moeten wachten, sluiten vandaag de scholen in het Zuiden hun deuren voor een lange zomerperiode. De meesten kijken al een tijdje uit naar de vakantie. Of je nu ver weggaat of thuisblijft, vakantie betekent even helemaal niks… Geen drukke agenda, geen deadlines, geen stress. Alleen maar doen waar je zin in hebt: wat kan je dan nog gebeuren? Wat dacht je van hoofdpijn, keelpijn of koorts? Zul je zien, heb jij weer. Ben je met vakantie, voel je je beroerd en kun je er helemaal niet optimaal van genieten. Het zal je misschien verbazen, maar dan ben je niet de enige.
Kortjakje – maar dan anders
Ben je nooit ziek, voel je je uitgerekend lamlendig in je vakantie. Hét moment waar je zo naar uit hebt gekeken. Herken je dit? Dan heb jij last van de vrijetijdsziekte. Ook wel leisure sickness genoemd of het omgekeerde Kortjakje-syndroom. En misschien heb je er nog nooit van gehoord, gelukkig dan maar, maar dit fenomeen werd al meer dan tien jaar geleden geïntroduceerd door Ad Vingerhoets. Deze ontdekking van de hoogleraar Psychologie ging vervolgens de hele wereld over. Wat blijkt? Als je vol adrenaline zit, duurt het een week voor je wat afstand kunt nemen van je werk, vanaf de tweede week treedt de ontspanning in en pas in de derde week kom je helemaal tot rust. Ok, het bestaat dus. Maar hoe is het te verklaren?
Uit balans
Vingerhoets geeft stress de schuld. Een bepaalde mate van stress is niet verkeerd, het onderdrukt immers de kleine kwaaltjes. Bij stress maakt het lichaam meer adrenaline en cortisol aan waardoor de hartslag versnelt, de bloeddruk stijgt en de bloedsuikerspiegel verhoogt. Hierdoor word je alerter en ga je efficiënter te werk. Niks mis mee. Maar als je tjokvol adrenaline en cortisol aankomt en dan meteen overgaat tot nietsdoen, is de overgang te groot. Je raakt uit balans en je bent dan vatbaarder voor ziekten. Beter is het om de eerste drie, vier dagen actief te blijven en je activiteit geleidelijk aan af te bouwen. Daarnaast kan de symptoomperceptie ook een rol spelen. Op vakantie is er minder afleiding waardoor je je meer bewust bent van je lichaam en dus ook eerder kwaaltjes voelt.
Wat kun je eraan doen?
Klinkt misschien allemaal logisch als je het zo leest, maar wat moet je doen om het te voorkomen? Op de site van ‘Eat.Pure.Love’ las ik een interessante blog van Mirjam Blanken met een aantal nuttige tips:
- Neem voor je op vakantie gaat een paar dagen eerder vrij. Zo kun je op je gemak wennen aan de rust en weet je zeker dat je uiteindelijk niet piekerend op je strandbedje ligt.
- Maak je vrije tijd zinvol en vooral leuk. Activiteiten in je vrije tijd die je niet leuk vindt en voelen als een ‘moetje’ geven alleen maar stress.
- Neem bewust meer rust zodat je in je vrije tijd niet steeds van het ene uiterste in het andere uiterste rolt. Ga op Yoga of ga mediteren om meer balans te krijgen en te zorgen voor bewustwording.
- En weet je wat vooral helpt? Bewegen kan de overgang van hard werken naar volledig ontspanning versoepelen. Dus wat moet je eigenlijk doen? Voor je op vakantie gaat wat vaker zwemmen.
Uiteindelijk komt het er dus vooral op neer dat je goed voor jezelf moet zorgen. Luisteren naar je lichaam, goed eten en voldoende bewegen. En natuurlijk dus ook wat vaker zwemmen als voorbereiding op een ontspannen vakantie! En uiteraard ook gedurende de vakantie…