In de media verschenen het afgelopen jaar verschillende incidenten van ongewenst gedrag op de werkvloer. Het lijkt zo eenvoudig, collega’s behandel je met respect. Toch gebeurt dit helaas niet altijd. De werkgever moet zorgen dat de werksfeer voor iedereen en altijd veilig is. Hoe borg je zo’n sociaal veilige werkplek en wat kun je als leidinggevende doen om onveilige situaties te voorkomen? Maar ook hoe vang je medewerkers op die ongewenst gedrag hebben ervaren? Natasja van Schaik heeft vanuit haar eigen expertise en die van vele experts ‘Het waait niet vanzelf over’ geschreven waarin deze vragen centraal staan.
Daadkrachtig leidinggeven
Iedereen heeft het recht om zich veilig te voelen. Thuis, op straat, binnen de sportvereniging en ook op het werk. Maar helaas komt ongewenst gedrag overal voor. Van fysiek geweld tot ongevraagde schoudermassages en flirterige WhatsApp-berichten: de voorbeelden zijn oneindig. Sinds de #metoo-beweging en de recente media-aandacht heerst er een groter bewustzijn voor ongewenst gedrag, ook op de werkvloer. Van leidinggevenden wordt verwacht dat zij zorgen voor een veilige werksfeer en grensoverschrijdend gedrag voorkomen en aanpakken. In haar boek ‘Het waait niet vanzelf over’ geeft Natasja van Schaik, werkzaam bij de Hogeschool van Amsterdam als intern vertrouwenspersoon en docent behavioural design, handvatten voor daadkrachtig leidinggeven bij ongewenst gedrag.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het automatiseren van processen in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook: Grensoverschrijdend gedrag: hoe borg je een veilige werkomgeving?
Veilige werksfeer
In de Arbowet staan vier soorten ongewenst gedrag omschreven: agressie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie. Maar het ingewikkelde is dat ongewenst gedrag bewust kan plaatsvinden, maar soms ook onbedoeld of onbewust. Dan is de vraag: wanneer gaat het over iemands grens? Natuurlijk kan het overduidelijk zijn, maar het is niet altijd objectief meetbaar is. Het gaat ook over gevoel, de subjectieve beleving van de ander. Zo is het goed mogelijk dat gedrag van iemand waarover de één zijn schouders ophaalt, voor de ander zeer bedreigend is. De werkgever moet er daarom voor zorgen dat de werksfeer voor iedereen altijd veilig is. Een sociaal veilige werkplek waar het welbevinden en optimaal functioneren van alle medewerkers centraal staat, maar waar ook onveilige situaties worden voorkomen en medewerkers die ongewenst gedrag ervaren worden opgevangen. Waarbij Van Schaik benadrukt dat het cruciaal is dat medewerkers persoonlijk vertrouwen hebben in de direct leidinggevende mocht de sociale veiligheid voor hen in het geding komen. Het omgaan met een melding van grensoverschrijdend gedrag is een precair proces dat vraagt om zorgvuldigheid en integriteit en een veilige setting waarin zowel melders als ook vermeende plegers hun verhaal kunnen doen. Om dit te kunnen bereiken geeft zij inzichten en gaat zij in haar boek dieper in op ongewenste omgangsvormen, gespreksfasering en interventie- en gesprekstechnieken.
Kijk hier voor meer informatie over het boek ‘Het waait niet vanzelf over’
Voor de zwembranche geldt een Gedragscode Zwembranche die een objectieve norm beschrijft van wat wel en niet kan.
De verantwoordelijkheid voor het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag ligt bij de werkgever. Als je wil weten wat te doen als je grensoverschrijdend gedrag ziet bij een collega of je maakt het zelf mee, heeft de FNV het stappenplan ‘Wat kun je doen bij grensoverschrijdend gedrag’ gemaakt dat gratis is te downloaden.