Leren zwemmen en autisme: zeven tips voor de reguliere les

Geplaatst op door LMCG

Regelmatig krijgt Maaike de Valk de vraag hoe zij kinderen met (het vermoeden van) autisme meeneemt in de reguliere les. Kan dit wel en waar moet je dan op letten? Het is gelukkig zeker mogelijk om deze kinderen te leren zwemmen in een reguliere les en ook zonder dat je je les daar helemaal op aanpast. Hoe? Maaike geeft 7 tips om deze kinderen goed te kunnen begeleiden.

Tips voor kinderen met (het vermoeden van) autisme

Kinderen met (het vermoeden van) autisme kunnen zeker leren zwemmen in een reguliere les. Blijf altijd wel goed kijken wat het niveau van het kind. Als het kind hoog functionerend is en verder weinig extra’s heeft, dan kan hij of zij het goed gaan. Maar blijf alert en houd in de gaten of je niet overvraagt. Ook is het van belang om te kijken hoe de huidige lessen zijn georganiseerd: zijn er niveau groepen of wordt er doorgeschoven naar de volgende leerkracht?Waar je precies op moet letten? Hierbij 7 tips.

Ben jij op zoek naar een leverancier van LED verlichting voor in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.


  1. Zorg dat je differentieert in je groep. Dit is iets wat we al doen omdat niet elk kind in dezelfde tijd hetzelfde leert. De één zal de borstcrawl snel onder de knie hebben, terwijl de ander hier moeite mee heeft en veel beter in de schoolslag is. Je zal dus extra goed moeten kijken naar welke behoefte er ligt bij het kind met autisme.
  1. Leg het gedrag uit aan de andere kinderen. Wat ik hier mee bedoel is dat als het kind met autisme bijvoorbeeld fladdert of afstand zoekt van andere kinderen, dat de groep begrijpt waarom hij of zij dit doet. Dit hoeft niet uitgebreid en moeilijk te zijn. Leg uit dat iemand beter kan zwemmen als hij of zij fladdert tijdens de uitleg of wacht of wat meer afstand houdt en vraag of zij willen meehelpen om daar ook op te letten. Vaak is het antwoord ja en voelt het kind met autisme zich niet meer bezwaard. Ik vraag wel aan het kind zelf of hij of zij het goed vindt dat ik dit uitleg aan de groep, vaak is het een opluchting en vinden ze het juist heel fijn. 
  1. Beperk prikkels. Zorg dat je alleen het benodigde materiaal op de kant hebt liggen, zodat dit niet voor afleiding kan zorgen. Muziek is ook niet altijd helpend bij autisme, dus zet de muziek even uit in die les of gebruik muziek gericht in een opdracht.

Lees ook: Kinderen met autisme leren zwemmen: wat gaat er anders?

  1. Check of de opdrachten zijn begrepen. Soms komt de opdracht in het rumoer van de reguliere les niet altijd goed door. Vraag als het regelmatig fout gaat na of het is begrepen en wat ze nu moet doen. Ook helpt het bij sommige kinderen om te kijken naar wat de ander doet. Daarbij hebben kinderen een bepaalde voorkeur in communicatie voor auditief, visueel of fysiek. Als je dit weet, kun je bewust een keuze hierin maken en het makkelijker maken voor het kind.
  1. Kies een buddy. Soms is het fijn dat er iemand in de groep zit die het kind met autisme een beetje helpt door bijvoorbeeld te zeggen ‘kom je mee’, ‘zal ik het voordoen’’ of ‘kijk hier heb je de slurf die heb je nodig’. Pas wel op, niet elk kind is hiervoor geschikt en je moet ervoor waken dat er overgenomen wordt in plaats van ondersteunt. Soms ontstaat het ook spontaan.
  1. Start en stop voorspelbaar. Zorg dat de start en stop herkenbaar zijn. Start op dezelfde plek en stop ook op dezelfde manier. Hierdoor creëer je meer voorspelbaarheid. 
  1. Betuttel het kind vooral niet. Behandel het kind niet anders dan de rest, maar vul de behoeftes in. Deze kinderen worden al vaak genoeg anders benaderd en behandeld, het is juist fijn dat het dan tijdens de zwemles niet gebeurt. Het zijn tenslotte net als alle andere kinderen in de groep kinderen die moeten leren zwemmen.

Als het niet lukt, modder dan vooral ook niet door en bied een oplossing aan. Het is natuurlijk helemaal niet erg als het niet lukt, het is juist fantastisch dat je de uitdaging bent aangegaan. Leg wel uit waarom een andere keuze verstandig is, bijvoorbeeld doordat iedereen op zijn eigen manier leert en het daarom beter is om in een groep te komen waar je daar de tijd en de ruimte voor hebt. Je maakt het dan niet een bijzondere groep, maar een groep die meer tijd en ruimte krijgt om te leren wat op hen prettiger overkomt.

Deze blog is geschreven door Maaike de Valk, zij is meer dan 25 jaar werkzaam in het zwem onderwijs en heeft 10 jaar een eigen zwemschool gehad waar zij veel heeft geleerd over het bijzondere kind. Nu brengt zij deze kennis graag over op anderen.