Uit een inventarisatie door een externe vertrouwenspersoon blijkt dat verschillende medewerkers van de NOS sportredactie het werkklimaat als onveilig hebben ervaren, zij hebben melding gemaakt van pestgedrag, (seksuele) intimidatie, discriminatie en verbale agressie. Een artikel in de Volkskrant waarin wordt beschreven hoe lastig het was om je als vrouw uit te spreken en een column van Marijn de Vries bevestigen dit beeld en inmiddels is de hoofdredactie opgestapt. Het lijkt zo eenvoudig, collega’s behandel je met respect. Toch gebeurt dit helaas niet overal en als er dan niet wordt ingegrepen ontstaat er een verziekte werksfeer waarin iets normaal wordt gemaakt, wat niet normaal is.
Gedragscode
Voor de zwembranche geldt een Gedragscode Zwembranche die een objectieve norm beschrijft van wat wel en niet kan. Er staat in beschreven dat medewerkers, ongeacht de functie, zich moeten onthouden van elke vorm van intimidatie te weten: vernederen, dreigen, dwingen, schelden, negeren, pesten, seksuele intimidatie, discriminatie op grond van gender, ras, overtuiging, seksuele voorkeur, handicap of om welke reden dan ook. Op geen enkele wijze mag misbruik worden gemaakt van de machts- en afhankelijkheidsrelatie die voortvloeit uit het beroep, zowel tijdens werk als daarbuiten en in elke vorm van communicatie. Een gedragscode biedt houvast en bescherming en als je het zo leest, lijkt het ook overduidelijk en vanzelfsprekend: je collega, ondergeschikt of niet, behandel je met respect. Maar grensoverschrijdend gedrag of machtsmisbruik komt voor, wel en niet ongemerkt. In de uitzending van Jinek vertelde presentator van het Jeugdjournaal Roos Moggré dat zij de sportredactie als onprettig ervaarde voor haar als vrouw en dat zij de redactie en bepaalde personen liever vermeed. Met collega’s werd dit wel besproken, maar niemand zei er wat van. “Je maakt iets normaal, wat niet normaal is.” Marijn de Vries beschreef in haar column hoe zij dit wel aan de kaak had gesteld, maar uiteindeljk het onderspit moest delven. “Dit is het gevolg van falende leidinggevenden.” Door een onveilige setting en leidinggevenden die niet luisteren, kon het lange tijd voortsluimeren.
Lees ook: Grensoverschrijdend gedrag: hoe borg je een veilige werkomgeving?
Neem je verantwoordelijkheid
Vooropgezet moet er alles aan worden gedaan om het te voorkomen, maar helaas biedt dit geen garantie. Daarom moet er ook alles aan worden gedaan om een omgeving te creëren waar men misstanden wel durft te melden. Nog te vaak zijn slachtoffers bang dat ze te horen krijgen dat ze zeuren, dat zij misschien wel aanleiding hebben gegeven, dat zij niet worden geloofd. Of mensen weten ervan, zien het gebeuren, maar durven niet in te grijpen. Ontegenzeggelijk is het de taak van het management om een veilige werksfeer te creëren. Voor iedereen. Als werkgever heb je een zorgplicht naar zowel slachtoffer als diegene die wordt beschuldigd, beiden hebben te allen tijde recht op een eerlijk en onafhankelijk onderzoek. Maar ook als collega’s onderling heb je een verantwoordelijkheid. Die grap die te ver gaat, de pesterij die niet kan, het buitensluiten van mensen, niet professioneel omgaan met mensen, misbruik maken van een machtspositie. Als je dit merkt, kun je niet wegkijken. Mag je nooit het idee hebben ‘dat het er nou eenmaal bijhoort’. En niemand moet eerst alle moed bij elkaar hoeven te rapen om een melding te doen. Of ervoor te kiezen een olifantenhuid te creëren en het er maar bij te laten. Leidinggevenden neem je verantwoordelijkheid en collega’s doe zoals Siham Raijoul, oud-medewerker Jeugdjournaal, het heel duidelijk zei bij Jinek: ‘Wees de stem die een ander niet kan zijn’.