Ludo Feyen is een bekende speler in de zwembranche. De scheikundig ingenieur is van Belgische komaf, maar heeft inmiddels ook naam gemaakt in Nederland. Als geen ander weet hij wat er speelt in de zwembranche en voor welke uitdagingen de branche staat. Als je hem vraagt naar de belangrijkste voor nu, noemt hij voor zowel Nederland als België direct de omgevingswet. Inmiddels is de wet al een paar keer uitgesteld en dat is volgens Feyen enorm betreurenswaardig. “Het is zeer spijtig want met deze nieuwe wet hebben we voor heel Europa een mooi voorbeeld van hoe we het zwemmen de komende decennia veilig en gezond kunnen houden.”
Nieuwe parameters
Inmiddels is de Omgevingswet omstreden om de vele keren dat het is uitgesteld, dat terwijl Ludo de urgentie alleen maar ziet toenemen. “De Whvbz/Bhvbz dateert van 1983 en is met de kennis van nu achterhaald, het is toe aan vernieuwing. Daarnaast is het lastig anticiperen op een wet die steeds wordt uitgesteld. Je moet nu rekening houden met bepaalde parameters die straks anders zijn. Of normen die nu nog niet gelden, maar straks wel. Wordt het nu afgekeurd, is het straks juist goed. Dat kost onnodig veel tijd en geld. Het is dan ook jammer dat we wachten op de invoering van de Omgevingswet in zijn geheel, terwijl de wetgeving voor de zwembaden gereed is.” De aanpassingen die er zijn gemaakt op de huidige wetgeving, zijn volgens Feyen ook voor België van grote waarde. “Deze wet dateert van 1995 en is weliswaar nieuwer, maar evengoed ook alweer 30 jaar oud. De nieuwe wetgeving sluit mooi aan bij de huidige wetenschappelijke inzichten en ontwikkelingen.” Zo zijn er belangrijke parameters toegevoegd die nu nog niet in de wet zijn opgenomen. Nieuw zijn bijvoorbeeld de metingen voor bromaat, trichlooramine en chloraat. “Voor chloraat komt een grenswaarde van 30 mg/L en dat is zeker een goede ontwikkeling. Het is een onvermijdelijk bijproduct, een van de oorzaken kan de conditie van de chloorbleekloogoplossing zijn. Hoe ouder de chloorbleekloog, hoe hoger het chloraatgehalte. Zeker bij buitenbaden die dicht zijn van september tot aan april, merk je dat de chloraatwaarde bij heropening sterk stijgt omdat men de niet gebruikte chloorbleekloog van het jaar ervoor gebruikt. Gelukkig is het niet direct levensbedreigend, maar bij te hoge en langdurige blootstelling hieraan kunnen zwemmers blijvende klachten ondervinden en dat willen we uiteraard voorkomen.”
De Eerste Kamer heeft ingestemd met de Omgevingswet en kan per 1 januari 2024 in werking treden. Meer weten over de Risicoanalyse hygiëne en veiligheid in de praktijk? Volg de subsessie op het ZwembadBranche Congres sop 22 maart ben meld je vandaag nog aan.
Energiecrisis
Daarnaast zijn de maatregelen in de nieuwe wet niet langer dwingend, wel staat het einddoel vast waaraan moet worden voldaan. Volgens Ludo zal de overgang van middelvoorschriften naar doelvoorschriften even wennen zijn, maar hij verwacht niet dat zwembaden hinder ondervinden aan moeilijke parameters zoals gebonden chloor en chloraat beneden de verstrengde maximaal toelaatbare waarde. “Als ik kijk naar hoe we deze verstrenging in België al enkele jaren geleden hebben doorgevoerd en zie dat het zonder veel problemen is verlopen, heb ik er zeker vertrouwen in. Ook het feit dat voor alle mogelijke calamiteiten er risicoanalyses met beheersplannen moeten worden opgesteld mag geen obstakel zijn, aangezien de huidige bestaande procedures eenvoudig en zonder veel aanpassingen kunnen worden omgezet. Als je deze dus goed hebt uitgeschreven, kun je ze vervangen voor een risicoanalyse en beheersplan. Daarbij gelden voor zowel het opstellen hiervan als de nieuwe parameters overgangstermijnen om het goed op orde te krijgen.” Wel ziet Ludo dat de timing van de invoering van de wet nu net ongelukkig uitkomt. “Er is momenteel veel gaande, de negatieve effecten van de coronapandemie zijn nog steeds zichtbaar en de energiecrisis is daar bovenop gekomen. Hoewel de gevolgen groot zijn, heb ik gelukkig nog niet vernomen dat er zwembaden zijn die hun deuren moeten sluiten. In België is er vanuit de overheid geen compensatie voor de zwembranche, maar voor zover ik weet is dat ook nog niet nodig. Ik denk zelf ook niet dat het zover zal komen, zwemmen is en blijft belangrijk voor onze veiligheid en gezondheid. Maar het is uiteraard geen prettige situatie.” Een van de speerpunten voor nu is volgens Ludo dat zwembaden slimmer omgaan met het tegenspoelen van de filters en het drastisch verminderen van het verbruik van suppletiewater zonder in te boeten op waterkwaliteit omdat het filtraat minder goed wordt. “Op het gebied van waterbehandeling is momenteel de meeste energiewinst te behalen met het verversen van water. Hoe minder water je gebruikt om te verversen, hoe minder je hoeft te verwarmen.” Hoewel hier wel ontwikkelingen gaande zijn, verwacht Ludo nog geen grote doorbraak. “Tegelijkertijd moet het water wel voldoende worden ververst om de aanwezigheid van infectiebronnen in het water en de daardoor noodzakelijke overchlorering te voorkomen. Tot nu toe is hier nog geen grote winst op behaald. Vooralsnog besparen de Belgische zwembaden vooral op energie door de temperatuur van het water met een graad te verlagen.”
Lees ook: Nieuwe parameters onder de Omgevingswet: wat komt er op ons af?
Als expert op het gebied van zwembadtechniek kijkt Ludo reikhalzend uit naar de invoering van de Omgevingswet. “De branche is toe aan vernieuwing en de nieuwe Nederlandse wetgeving is een mooi voorbeeld voor België en de rest van Europa. Ik ben enorm trots op het resultaat dat wij hebben bereikt destijds en nu wordt het echt tijd om het in de praktijk te brengen.” In de afgelopen decennia heeft de wereld niet stilgestaan. De behoefte is dus groot. “Om te garanderen dat zwemmen gezond en veilig blijft, is langer wachten geen optie meer.”
Ludo Feyen geeft met zijn bedrijf Labo Derva advies op het gebied van waterbehandeling van zwembadwater, drinkwater, proceswater en legionellaproblematiek. Hiermee is hij niet alleen actief in België, maar ook veel werkzaam in Nederland. Tevens maakt hij deel uit van de technische werkgroep zwembaden van de Europese Commissie en was hij destijds nauw betrokken bij de vormgeving van Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), de nieuwe regels die straks gelden onder de Omgevingswet en die de huidige Wet en het Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (Whvbz/Bhvbz) gaan vervangen.