Dit weekend maakte RTL bekend het programma The Voice of Holland van de buis te halen wegens vermeend seksueel grensoverschrijdend gedrag van enkele medewerkers. Het BNNVARA-programma BOOS van Tim Hofman Liet eerder weten donderdag te komen met een aflevering waarin aantijgingen tegen medewerkers van het RTL programma worden behandeld. Na de bekendmaking van RTL erkende de leider van de begeleidingsband van The Voice seksueel grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik. Een uiterst treurige zaak. Iedereen heeft het recht om zich veilig te voelen. Thuis, op straat, binnen de sportvereniging, op het werk. Maar iedereen heeft hierin ook een taak. Het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik en het zorgen dat slachtoffers hun verhaal kwijt kunnen, is aan ons allemaal.
Ben jij op zoek naar een leverancier van LED verlichting voor in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Gedragscode Zwembranche
Recent verscheen de hernieuwde versie van de Gedragscode Zwembranche wat een objectieve norm beschrijft van wat wel en niet kan. Er staat beschreven hoe de zwemonderwijzer in het vak hoort te staan en collega’s, maar ook wat ouders en bezoekers mogen verwachten. Als het gaat om de zwembadmedewerker in contact met collega’s gaat het er onder meer om dat medewerkers, ongeacht de functie, zich onthouden van elke vorm van intimidatie te weten: vernederen, dreigen, dwingen, schelden, negeren, pesten, seksuele intimidatie, discriminatie op grond van gender, ras, overtuiging, seksuele voorkeur, handicap of om welke reden dan ook. Op geen enkele wijze misbruik maken van de machts- en afhankelijkheidsrelatie die voortvloeit uit het beroep, zowel tijdens werk als daarbuiten en in elke vorm van communicatie. En duidelijk de grens aangeven als een collega aandringt op intimiteit in welke vorm of op welk moment dan ook. Daarnaast staan er nog meer voorwaarden omschreven.
Veilige omgeving
Bovenstaande lijkt duidelijk en vanzelfsprekend, maar grensoverschrijdend gedrag of machtsmisbruik komt voor en slachtoffers durven dit niet altijd te melden. Slachtoffers zijn vaak bang omdat ze denken dat mensen vinden dat ze zeuren, dat zij misschien wel aanleiding hebben gegeven tot of bang zijn dat niemand hen gelooft. Of mensen zien het gebeuren, maar durven niet in te grijpen. Marjan Olfers is hoogleraar sport en recht aan de Vrije Universiteit en heeft veel onderzoek gedaan naar grensoverschrijdend gedrag. In media optredens geeft zij aan dat het vooropgesteld belangrijk is dat er duidelijke regels zijn en een onafhankelijk vertrouwenspersoon. Dat je je als organisatie expliciet uitspreekt en altijd oog houdt voor de machts- en afhankelijkheidsverhoudingen binnen de organisatie. Een cultuur creëert waar iedereen weet dat dit nooit en te nimmer wordt getolereerd en iedereen elkaar daarop ook durft aan te spreken. Neemt niet weg dat het nog steeds kan voorkomen en dat het voor slachtoffers dan lastig kan zijn om hun verhaal te doen. Het is daarom ook belangrijk dat je zorgt dat slachtoffers zich gehoord voelen en weten dat er oprecht naar hen wordt geluisterd. Dat je je in een slachtoffer verplaatst: wat heb jij nodig? Daarnaast wijst Olfers op het instellen van een onafhankelijk onderzoek wanneer er een melding is gedaan. Als werkgever heb je een zorgplicht naar zowel slachtoffer als naar diegene die wordt beschuldigd, beiden hebben recht op een eerlijk en onafhankelijk onderzoek. Tot slot benadrukt Olfers dat je er op voorbereid moet zijn zodat je weet wat je moet doen als er een melding wordt gemaakt. Omdat het te allen tijde zorgvuldig moet worden behandeld, kun je het niet laten aankomen op het moment dat het nodig is.
Taak van ons allemaal
Grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik kan helaas overal gebeuren en ook ongemerkt en de gevolgen zijn groot. Vooropgezet moet er alles aan worden gedaan om het te voorkomen, maar helaas biedt ook dit geen garantie. Daarom moet er ook alles aan worden gedaan om een setting te creëren waar een slachtoffer zich veilig voelt om misstanden te durven melden. Dit is zeker niet de taak van alleen het management. Wat Olfers juist benadrukt is dat het een taak is van ons allemaal. Van collega’s, maar ook van klanten, vrienden en familieleden. Wij hebben allemaal de taak om een slachtoffer een veilige omgeving te bieden waar zij hun verhaal kwijt kunnen. Waar niet wordt gevraagd waarom hij of zij het niet eerder heeft verteld, niet heeft opgetreden, het niet heeft zien aankomen. Enkel en alleen waar wordt geluisterd en gevraagd wat kan ik voor je doen? En aan ons ook de taak om nooit weg te kijken bij intimidatie en wangedrag en mensen hier op aan te spreken. Het zorgen voor een veilige omgeving voor iedereen en een veilige setting waar slachtoffers hun verhaal durven doen, is een taak van ons allemaal.
Lees ook: Vernieuwde Gedragscode Zwembranche en Protocol Vrolijk en Veilig nu online
Lees ook: ‘Samen bepalen we de norm’: een veilig sportklimaat creëer je met elkaar