Vandaag is het Wereld Parkinson Dag, een dag die extra aandacht vraagt voor deze ziekte. Maar Parkinson vergt onze voortdurende aandacht. Het aantal mensen dat hierdoor wordt getroffen, stijgt wereldwijd en de impact is zowel fysiek als mentaal groot. Als professional kun jij een essentiële rol spelen. Regelmatig en doelgericht bewegen kan een verschil maken in het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. Het kan bijdragen aan het verminderen van motorische én niet-motorische symptomen. En verbetert de algehele conditie, het zelfvertrouwen en de kwaliteit van leven. Essentieel is dat het veilig, plezierig en uitdagend is én afgestemd op de persoon. Zwemmen is daarbij ook zeker een toegankelijke en doeltreffende vorm van beweging.
Trofische factoren
Uit onderzoek blijkt bewegen het ziekteverloop bij Parkinson kan beïnvloeden. De symptomen van Parkinson kunnen langzamer verergeren bij mensen die regelmatig sporten. Tevens is er onderzoek dat wijst op een beschermend effect van beweging op hersencellen. Lichaamsbeweging stimuleert de aanmaak van trofische factoren – groeistoffen die als ‘meststof’ voor hersencellen fungeren – en verhoogt het aantal en de activiteit van mitochondriën, de ‘energiecentrales’ van onze cellen. Ook helpt bewegen de hersenen om dopamine efficiënter te gebruiken. Dat is belangrijk, want dopamine is het stofje dat betrokken is bij soepele en gecontroleerde bewegingen, en juist daaraan is bij Parkinson een tekort. Tijdens inspanning kunnen sommige symptomen wel tijdelijk verergeren, zoals een toename van tremor. Dat is begrijpelijk, maar het betekent niet dat deze symptomen op de lange termijn zullen verslechteren. Daarbij wordt wel steeds benadrukt dat beweging géén vervanging is van medicatie. Sommige mensen merken dat ze minder medicatie nodig hebben omdat ze hun symptomen beter onder controle krijgen door te bewegen, terwijl anderen juist extra medicatie nodig hebben om überhaupt te kunnen sporten. Het is daarom belangrijk dat dit altijd goed is afgestemd met de behandelend arts.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het automatiseren van processen in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook: Richtlijnen COPD: ‘Bewegen (zwemmen) heeft een positieve invloed’
Bewegen in het water
Voor mensen met Parkinson zijn er speciale oefeningen om beter om te leren gaan met freezing (plotselinge, tijdelijke onmogelijkheid om te bewegen) en leren om vallen te voorkomen. Voor dystonie (spierkrampen die vaak de kuiten, voeten of tenen aantasten) zijn ‘lage impactoefeningen’ zoals bewegen in het water zeer geschikt. Het rekken en strekken van overactieve spieren en het versterken van de tegenovergesteld liggende spieren kan ook helpen. Wel kunnen symptomen fluctueren, waardoor het sommige dagen beter kan gaan dan andere dagen. Het beste tijdstip om te trainen kan ook variëren. Soms is dat het tijdstip waarop de medicatie het beste werkt om de symptomen van de ziekte onder controle te houden, waardoor bewegen beter gaat en mensen maximaal kunnen trainen. Een therapeut die gespecialiseerd is in fysiotherapie en Parkinson kan helpen met het bepalen van de oefeningen en het maken van een trainingsprogramma.
Vermoeidheid
Een veel voorkomend symptoom van Parkinson is vermoeidheid. Nu lijkt het misschien tegenstrijdig, maar bewegen is dan één van de beste remedies hier tegen. Het kan zijn dat het in het begin vermoeiend is (de meeste mensen met of zonder Parkinson voelen zich moe bij het starten van een trainingsprogramma), maar na verloop van tijd zal dit juist afnemen. Om hierin beter inzicht te krijgen, kan het helpen een logboek bij te houden over het moment en de frequentie van het trainen en medicijngebruik en te zien of en hoeveel de vermoeidheid in de loop van de tijd verbetert. Uiteraard is het wel belangrijk om blessures te voorkomen. Te fanatiek trainen, met een te hoge intensiteit of een verkeerde houding, kan averechts ook juist werken. Een fysiotherapeut kan helpen om langzaam en verantwoord te starten en geleidelijk de trainingsintensiteit te verhogen. Na verloop van tijd leren de meesten ook wel zelf de grenzen te kennen. Al met al kan zwemmen dus een belangrijke toevoeging zijn voor mensen met Parkinson, maar het blijft natuurlijk ten alle tijden belangrijk dat het ook goed wordt afgestemd met de behandelend arts.
Met dank aan het Parkinsonfonds. Je vindt hier ook meer informatie over bewegen met Parkinson.
advertentie
