Ieder kind wil spelen. Gelukkig maar, want spelen heeft een belangrijke functie voor de persoonlijkheidsontwikkeling van een kind. Bovenal is ‘risicovol spel’ goed voor de fysieke, sociale en intellectuele ontwikkeling. Alleen zien we dit helaas steeds minder. Reden voor wetenschappers van de Universiteit Utrecht om hier onderzoek naar te doen. Inmiddels is het eerste deel van het onderzoek afgerond en zijn de obstakels nu goed in beeld: gemeenten worstelen met hun aansprakelijkheid en ouders met hun bezorgdheid. Maar in het belang van het kind moet en kan het anders.
Speelruimte
Kinderen klauteren, klimmen en ontdekken graag, maar doen dit steeds minder. Kirsten Visser is universitair docent Stadsgeografie aan de Faculteit Geowetenschappen van de Universiteit van Utrecht en heeft met een team van wetenschappers van het departement Sociale Geografie en Planologie gekeken naar de oorzaak hiervan. “In het project ‘The power of risky play‘ hebben wij in twee speeltuinen in Rotterdam gekeken hoe deze zijn ingericht om risicovol spel te stimuleren en hoe deze plekken door kinderen worden gebruikt.” Daarnaast vroegen zij kinderen en ouders hoe zij dachten over risicovol buitenspelen en spraken zij met beleidsmakers over besluitvorming en beleidsmatige inbedding van risicovolle speelplekken. Er is geen onderzoek gedaan naar het nut van risicovol spel, maar Visser laat weten dat hiervoor is gekeken naar eerdere onderzoeken. “Hieruit weten we dat het bevorderlijk is voor de motorische ontwikkeling, maar ook voor de cognitieve en emotionele ontwikkeling en dat het de basis vormt voor de sociale en intellectuele ontplooiing van een kind.” Door kinderen letterlijk en figuurlijk uitdagende speelruimte te geven, geef je ze een hele goede basis mee voor de rest van hun leven.”
Ben jij op zoek naar een leverancier van LED verlichting voor in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook: Instructies stimuleren ouders en kinderen te spelen in het water
Risico’s uitsluiten
Dat kinderen minder uitdagend spelen, komt volgens Visser zeker niet omdat zij hier geen behoefte aan hebben. ”Kinderen zoeken juist graag risico’s op in hun spel, denk aan natuurlijke elementen zoals water of scherpe onderdelen zoals takken. Waarbij we ook weten dat ze er zelden onbezonnen in gaan. Ze schatten risico’s in en oefenen soms eerst voordat ze iets uitproberen.” Waarom kinderen dan toch minder risicovol spelen komt onder meer door het aanbod uitdagende speelplekken in de openbare ruimte. ”Gemeente moeten zich uiteraard aan allerlei regels houden en de wet- en regelgeving is aangescherpt. Voorkomen moet worden dat er iets gebeurt én dat de gemeente hiervoor verantwoordelijk kan worden gehouden. Een wethouder wil hier niet zijn of haar vingers aan branden. Met als gevolg dat veel elementen die juist passen bij risicovol spel worden vermeden.” Daarnaast is de openbare ruimte de laatste decennia sterk veranderd. “Het is veel drukker op straat, de helft van de bevolking heeft een auto wat natuurlijk bepalend is voor het straatbeeld.” Het is ook waar de ouders mee worstelen merkt Visser, want zij vormen eveneens één van de obstakels. “Ouders spelen een grote rol als het gaat om het speelgedrag van kinderen en uit ons onderzoek blijkt dat zij heel beschermend zijn. Zij laten kinderen liever niet uit het zicht spelen en willen elk mogelijk risico uitsluiten.” Tegelijkertijd merkt Visser dat ouders zich wel bewust zijn van de voordelen. “Wij hebben veel ouders gesproken die wel degelijk het belang ervan inzien, maar vinden dat de omgeving dusdanig is veranderd dat het lang niet altijd veilig is. Ze zouden hun kinderen graag meer uitdaging willen bieden, maar binnen een veiligere setting dan nu vaak het geval is.” Waar ‘m volgens Visser ook de crux zit. “Kinderen moeten juist verschillende contexten ervaren om beter risico’s in te kunnen schatten. Zij hebben dus meer uitdaging nodig.”
Lees verder in ZwembadBranche #86