Hoe werkt een living lab?
In living labs werken professionals samen met gebruikers toe naar creatieve en innovatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Dit gebeurt in een real-life setting waarbij er een grote rol is weggelegd voor de gebruiker, bijvoorbeeld de burger. Deze activiteiten vinden plaats in wijken, gemeenschappen, instellingen of organisaties waar de gebruiker woont, werkt, sport en/of beweegt. In een living lab werken verschillende partijen gelijkwaardig aan een gezamenlijk doel. Denk aan onderzoek, bedrijven, maatschappelijke organisaties, buurtsportcoaches, zorg- of onderwijsprofessionals, beleidsambtenaren van de gemeente en verzekeraars. De betrokkenen ontwikkelen en testen samen producten of diensten.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met het schoonmaken en schoonhouden van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
‘Impact of sport’
Frank van Eekeren is samen zijn onderzoekers namens het lectoraat ‘Impact of sport’ van De Haagse Hogeschool betrokken bij living labs. In een kwetsbare wijk wonen veel mensen met verschillende nationaliteiten en achtergronden. Voor een sterk sociaal netwerk moeten ze elkaar volgens Frank leren kennen, begrijpen en weten te vinden. “Sporten en bewegen spelen hierbij een belangrijke verbindende rol. Bewegen moet daarom ook toegankelijk zijn voor mensen met culturele, economische of persoonlijke barrières. In de living labs wordt gekeken naar mogelijke sportactiviteiten en faciliteiten, maar volgens Frank is het bovenal belangrijk dat mensen in de wijk serieus worden genomen en dat er naar hen wordt geluisterd. “De ontmoetingen die wij willen stimuleren zijn waardevol omdat ze ervoor zorgen dat mensen het gevoel krijgen ergens bij te horen en gehoord te worden.” Waarbij het volgens Van Eekeren ook vooral de kunst is om hier open in te staan. “Wij zijn onbewust geneigd om in hokjes te denken, maar dat moeten we echt loslaten. Ook al lijkt het goedbedoeld, we moeten niet voor elkaar gaan invullen. Zo hebben wij geprobeerd om moeders en kinderen meer in beweging te krijgen door met elkaar te sporten, goed voor de gezondheid en de familieband. Maar wat bleek, men vond helemaal niet dat men te weinig in beweging was. We moeten uitkijken dat we niet gaan stigmatiseren, dan schiet het zijn doel voorbij.” In de living labs worden beleidspartijen en sportaanbieders samengebracht, maar Van Eekeren ziet ook een rol weggelegd voor commerciële partijen die zijn gevestigd in de wijk. “Ondernemers kunnen hierin eveneens een rol van betekenis spelen. Supermarkten kunnen bijvoorbeeld meehelpen aan het creëren van een klimaat waar waardevolle ontmoetingen kunnen plaatsvinden.”
Geleerde lessen
Recent publiceerde Alles over sport de vijf lessen die tot nu toe zijn geleerd uit de living labs.
Goed luisteren
Innoveren is een uitdaging en innoveren op sociaal gebied is dat misschien nog wel meer. Helder hebben in wat voor een omgeving je je begeeft, is cruciaal om daadwerkelijk te kunnen aanhaken bij wat er onder bewoners leeft. Drink dus geregeld koffie met buurtbewoners, loop door de wijk of kom op andere manieren met betrokkenen in contact.
Multitasken voor de labregisseur
Bij een living lab zijn vaak vier soorten partijen betrokken: overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en bewoners. Voor een labregisseur is het kunnen dragen van meerdere petten daarom bijna een noodzaak. Je moet op alle niveaus kunnen schakelen, onafhankelijk zijn, overzicht behouden en het proces kennen. Ook is het belangrijk om te weten of je de kennis in huis hebt of die bij iemand anders moet ophalen.
Aanhaken bij bestaande initiatieven
Een experiment uitvoeren is één, de resultaten ervan laten beklijven en de ontwikkeling ervan laten versnellen is een tweede. Dit kan onder meer door te zorgen dat de bewoners zelf deelnemen aan de initiatieven, zich eigenaar voelen van het project en trots zijn op wat er gebeurt. Dat kun je doen door gebruik te maken van bestaande netwerken, organisaties en initiatieven en die uitbouwen bijvoorbeeld. Iets nieuws beginnen is niet altijd nodig.
Flexibel zijn is een must
Flexibiliteit is een groot goed, ook voor succesvolle living labs. Een lab is ook nooit af, een experiment kan altijd weer overgaan in een andere vorm of op een andere plek. Daarnaast kan de uitkomst van het experiment een andere zijn dan vooraf gedacht of bedacht. Sta daar dan ook open voor.
Successen vieren
Living labs leveren niet altijd (snel) resultaat op. Des te belangrijker is het om successen te vieren. Begin klein en sta stil bij kleine successen. Dit kan door onder andere bewoners en geïnteresseerden zoveel mogelijk bij het project te betrekken via de lokale krant, sociale media, filmpjes en bijeenkomsten. Dit stimuleert om te zien dat het is gelukt om op een uitdagende plek bewoners uit een moeilijke bereikbare doelgroep in beweging te krijgen.
Lees meer over living labs op Alles over Sport
advertentie
