Pandemie bewegingsarmoede: ‘Nederland, sta op!

Wereldwijd benoemt de Wereldgezondheidsorganisatie bewegingsarmoede als een pandemie. Maar de NL Sportraad concludeert dat het in Nederland nog steeds een stille ramp is, waarover nog te weinig maatschappelijke debat plaatsvindt. Maar dit kan volgens hen echt niet langer meer. De raad roept met hun rapport ‘Nederland, sta op! Maak dagelijks voldoende bewegen vanzelfsprekend’, dat zij deze week overhandigde aan staatssecretaris Maarten van Ooijen van het ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het kabinet op in actie te komen en de regie te pakken.

Actie!

In 2020 bewoog 53 procent van de Nederlanders van 4 jaar en ouder voldoende. In 2022 was dat nog slechts 44 procent, hetzelfde niveau als in 2016. Het doel uit het Nationaal Preventieakkoord – dat 75 procent van de Nederlanders in 2040 voldoet aan de beweegrichtlijnen – raakt daarmee ver uit zicht. Met alle gevolgen van dien. Door bewegingsarmoede overlijden jaarlijks 5.800 mensen en € 2,7 miljard aan vermijdbare zorgkosten. Daarnaast is de motorische vaardigheid van kinderen de afgelopen tien jaar dramatisch verslechterd doordat zij te weinig bewegen. Dat heeft grote gevolgen voor hun algehele fitheid. Verder benadrukt de raad dat in de werkomgeving de vitaliteit van werknemers wordt bedreigd door fysieke onder-en overbelasting, terwijl de krappe arbeidsmarkt juist vraagt om duurzaam inzetbare medewerkers. In hun rapport beschrijft de raad uitgebreid de huidige ontwikkelingen, de risico’s die die met zich meebrengen en wat er nu moet gebeuren. Hieronder enkele high lights.


Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met de waterbehandeling in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.



Oorzaken

  • In de zorg gaat meer geld en aandacht naar het behandelen van ziekten dan naar het voorkomen ervan.
  • Als het om arbeidsomstandigheden gaat, hebben sociale partners vooral aandacht voor onveilig werk om arbeidsongevallen te voorkomen. Zij hebben nog weinig oog voor ongezonde aspecten van werk, zoals te veel zitten.
  • Onze leefomgeving is steeds meer ingericht op gemak en risicovermijding, denk aan liften en roltrappen in gebouwen of parkeerplaatsen voor de deur, en dat beperkt de mogelijkheden om te bewegen.
  • Technologische vooruitgang – zoals boodschappen thuis laten bezorgen of de elektrische fiets – maakt dat bewegen niet meer zo vanzelfsprekend is. 
  • De overheid ziet voldoende bewegen vaak als een eigen verantwoordelijkheid van de burgers. Maar wanneer de bestaanszekerheid van burgers onder druk staat, door (een optelsom van) omstandigheden als armoede of gezondheidsproblemen, komt men moeilijk in beweging. 
  • Veel mensen zijn afhankelijk van voldoende bewegen in de vrije tijd, maar niet iedereen voelt zich aangetrokken tot sport of ze ervaren belemmeringen. Daarnaast is bewegen in de vrije tijd vaak niet toereikend om de beweegrichtlijnen te halen en biedt het geen compensatie voor de tijd die mensen op een dag langdurig zittend doorbrengen.

Lees ook: Alarmerende trend obesitas: meer bewegen op school

Aanbevelingen

  • Gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheden, bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en burgers vindt men noodzakelijk. De NLsportraad adviseert het kabinet de regie te nemen om de overgang naar dagelijks voldoende bewegen te realiseren, over meerdere departementen en beleidsomgevingen heen. De NLsportraad beveelt aan een staatssecretaris voor bewegen en sport aan te stellen, die de coördinerende bevoegdheid krijgt om een langetermijnstrategie op te zetten en uit te voeren. 
  • De NLsportraad adviseert het kabinet om coalities te smeden met organisaties binnen de werkomgeving, de zorgomgeving, de onderwijsomgeving en ruimtelijke ordening. Dat gaat onder meer om gemeentelijke diensten, werkgevers, kinderopvang- en onderwijsbesturen, zorgaanbieders, stedenbouwkundigen, mobiliteitsontwikkelaars én beweegaanbieders. 
  • Eenduidige cijfers ontbreken over gebruik en effecten van maatregelen om meer bewegen te stimuleren, zoals interventies of wettelijke aanpassingen en centrale monitoring is onvoldoende georganiseerd. Hierdoor ontbreekt het inzicht in wat wel en niet werkt, met pleit er daarom voor te investeren in kennismanagement op het gebied van bewegen en langdurig. Meet de impact van interventies op beweeggedrag en onderzoek wat hun bijdrage is aan gezondheid, welzijn, sociale cohesie, duurzame leefomgeving, economische groei en kansenongelijkheid. 

Lees hier het rapport ‘Nederland, sta op! Maak dagelijks voldoende bewegen vanzelfsprekend’