Herinvoeren schoolzwemmen kost 212 miljoen: doen?

Eerder schreven wij al dat Conny Helder, minister voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, opdracht heeft gegeven om onderzoek te doen naar het herinvoeren van schoolzwemmen. Inmiddels is dit afgerond en laat SEO Economisch Onderzoek weten dat het behalen van het C-diploma voor alle kinderen vanaf groep 1 maximaal 212 miljoen euro per jaar gaat kosten. Is dit met het oog op de eerder gepubliceerde cijfers door het Mulier Instituut over het dalende dimplomabezit de oplossing om de zwemveiligheid te borgen? Tweede Kamerlid Michiel van Nispen is fervent voorstander van schoolzwemmen en vindt de resultaten hoopgevend. Zwemschooleigenaren Jeroen Peek en Damian Oortmerssen zijn minder enthousiast.

‘Door het collectief te regelen verschuiven we dus eigenlijk de kosten’

Alle kinderen moeten in een waterrijk land als Nederland leren zwemmen, zo is de stellige overtuiging van SP Kamerlid Michiel van Nispen. Nu het aantal kinderen zonder zwemdiploma is verdubbeld de afgelopen jaren, pleit de SP ervoor dat er wat moet gebeuren om de zwemveiligheid van alle kinderen te waarborgen. “Kinderen uit een gezin met een laag inkomen hebben ruim twaalf keer zo vaak geen zwemdiploma dan kinderen uit een gezin met een hoog inkomen. Dat betekent dat er enorme klassenverschillen zijn op het gebied van zwemveiligheid en dat is onacceptabel. Zwemveiligheid voor álle kinderen moet dus meer prioriteit krijgen. Dit kan onder andere door het invoeren van schoolzwemmen in het basisonderwijs, dit is immers de plek is waar alle kinderen komen.” Daarbij vindt Michiel samenwerking met het onderwijs wel cruciaal. “Er moet dan niet tegen het onderwijsveld worden gezegd dat ze dit maar even moeten regelen. Zo werkt het niet, er zijn al genoeg grote uitdagingen voor het onderwijs en de docenten in het bijzonder. Er moet al zoveel, terwijl er een tekort aan tijd is. Daarbij is er niet altijd een zwembad om de hoek. We moeten dus heel goed kijken hoe we dit mét het onderwijs mogelijk kunnen gaan maken de komende jaren.” De uitkomsten van het onderzoek vindt Michiel in ieder geval hoopgevend. “Het is heel goed nieuws dat de kosten van herinvoeren van het schoolzwemmen meevallen. En het zijn eigenlijk ook geen extra kosten, het zijn kosten die ouders nu ook maken, maar nu zelf moeten betalen en wat sommige ouders dus niet kunnen betalen. Door het collectief te regelen verschuiven we dus eigenlijk de kosten. En dat lijkt ons nu juist erg verstandig.”

‘Hoe kun je een groep van zo’n 30 kinderen goed leren zwemmen?’

Bij Zwembad De Startsprong wordt al 20 jaar zwemles gegeven in kleine groepjes van zo’n 8 kinderen, volgens mede-eigenaar van het zwembad Jeroen Peek een belangrijke voorwaarde voor goed zwemonderwijs. Zeker nu hij merkt dat de motoriek is afgenomen en de kinderen steeds meer moeite hebben met hun concentratie. Reden ook dat hij geen aanhanger is van het herinvoeren van schoolzwemmen. “Eerlijk gezegd denk ik ook niet dat het daadwerkelijk zal worden ingevoerd, zeker niet gezien de huidige politieke ontwikkelingen. Maar mocht het toch zover komen, dan ben ik geen voorstander. Ik zie echt niet voor me hoe je kinderen in een groep van zo’n 30 kinderen, tegenwoordig zo’n beetje de groepsgrootte van een klas, goed kunt leren zwemmen. In een groep van 8 is het al lastig voor de instructeurs om hun aandacht goed te verdelen. Daarnaast zijn er daarvan altijd wel een paar kinderen die extra begeleiding nodig hebben omdat zij motorisch nog niet voldoende zijn ontwikkeld. Nu kunnen wij die extra aandacht geven of kinderen doorverwijzen naar een fysiotherapeut, ik een groep van 30 heb je daar onvoldoende zicht op.” Tevens vindt Jeroen dat ouders bij het schoolzwemmen niet goed genoeg kunnen worden betrokken. “Wij vinden het contact met ouders heel belangrijk. De driehoek kind, zweminstructeur en ouders is cruciaal. Ouders moeten weten als er wat speelt in de zwemles en wij als er wat thuis speelt. Hoe ga je dit doen als je de ouders niet meer spreekt met de zwemlessen? Het is zeker goed dat er aandacht is voor de zwemveiligheid van kinderen en dat er geld beschikbaar komt. Ik zou alleen liever zien dat het geld wordt besteed aan ouders die de zwemles niet kunnen betalen.”

Lees ook: Nationaal Sportakkoord stelt geld beschikbaar voor bewegingsonderwijs. Kansen voor schoolzwemmen?

‘Het gaat ten koste gaat van zwemveiligheid en particuliere zwemscholen’

Damian Oortmerssen, eigenaar van Sports Education & Adventures, is niet enthousiast over het herinvoeren van het schoolzwemmen en denkt dat het mogelijk zelfs ten koste gaat van de zwemveiligheid en de particuliere zwemscholen. “Voor de zwemlessen onder schooltijd neemt de overheid alleen lessen af van gemeentelijke zwembaden. Ik heb zelf meegemaakt dat scholen aan de andere kant van de straat niet bij ons mochten zwemmen, maar wel 45 minuten in een schoolbus moesten zitten om naar een gemeentelijk zwembad te gaan. Het behoeft verder geen nadere toelichting dat het inhuren van een bus extra geld kost.” Daarnaast maakt Damian zich ook zorgen over de kwaliteit van de zwemlessen. “In een groep zullen veel kinderen zitten, er is vaak niet voldoende personeel voor kleinere groepen. Met als resultaat dat veel kinderen na een jaar nog geen diploma hebben. Maar het jaar erop komt er weer een nieuwe groep en dus is het wel fijn als de kinderen kunnen afzwemmen. Wat je dan vaak ziet, is dat men een oogje dichtknijpt.” Volgens Damian zal het daarom mogelijk averechts werken. “Je creëert een schijnveiligheid, kinderen zijn onvoldoende zwemveilig.” Daarbij vreest Damian dat dit grote gevolgen zal hebben voor de particuliere zwemscholen. “Als alle kinderen straks naar gemeentelijke zwembaden gaan, wordt het lastig voor de zwemscholen om hun hoofd boven water te houden. Dat terwijl we alle zwemlesaanbieders zo hard nodig hebben. Momenteel is een wachtlijst van 2 jaar heel normaal, zonder particuliere scholen loopt dat alleen maar meer op.” Damian pleit er daarom voor dat de overheid zich vooral richt op het optimaal inzetten van de vangnetten die er nu al zijn voor de minima. “Dat is niet alleen beter voor de zwemveiligheid, het scheelt ook nog eens geld.”