In negen Rotterdamse zwembaden wordt op een voor ons land unieke schaal het Building Retrofit Concept toegepast. Het uitbesteden van het beheer en onderhoud aan de combinatie Strukton en Hellebrekers Technieken uit Nunspeet moet het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR) een reductie van 34 procent op het energieverbruik opleveren. Met de besparing op de energiekosten wordt de investering in energiebesparende maatregelen terugbetaald waarbij er geen extra investeringen voor de opdrachtgever zijn. De overeenkomst heeft een looptijd van tien jaar. Marcel van den Berg, commercieel manager sport & recreatie bij Hellebrekers, vertelt over een nieuwe manier van samenwerken.
Een marktpartij die zelf verantwoordelijk is voor het resultaat. Aanbieders van technische installaties die verder kijken dan het moment van oplevering. Een ontwikkeling naar duurzaam ontwerpen. Het zijn allemaal aspecten die voortvloeien uit het Building Retrofit Concept, een aanpak die in de Verenigde Staten al tot de nodige successen heeft geleid. In eigen land formuleerde de gemeente Rotterdam ambitieuze doelstellingen voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. De emissies moeten in 2025 met de helft zijn gereduceerd ten opzichte van het peiljaar 1990. Ook van de gemeentelijke zwembaden, grootverbruikers van energie en water, wordt een forse bijdrage verwacht. Het programma Rotterdam Groene Gebouwen (RGG) moet de vastgoedportefeuille van Rotterdam energiezuiniger maken. Na een Europese aanbesteding werd Strukton, welke voor dit project samenwerking met Hellebrekers Technieken heeft gezocht, geselecteerd als meest aantrekkelijke partij voor het project van de negen Rotterdamse zwembaden. In april vorig jaar werden de handtekeningen onder de opdracht gezet. Van den Berg is blij met deze opdracht: ‘We willen graag voorop lopen in deze ontwikkeling.’
Exploitatiegericht werken
Met het toepassen van het Building Retrofit Concept worden nieuwe wegen in het beheer en onderhoud van gebouwen ingeslagen. De combinatie Strukton/Hellebrekers diende een plan met energiebesparende maatregelen in, draagt zorg voor de uitvoering van deze maatregelen en heeft garanties gegeven voor het bereiken van het resultaat. Behalve het reduceren van het energieverbruik maken ook het implementeren, beheren en onderhouden van comfortmaatregelen deel uit van de overeenkomst. Aan de definitieve selectie ging een intensieve dialoogfase met drie geschikt bevonden partijen vooraf. In de zogeheten outputspecificatie werden allerlei functionele en prestatie eisen vastgelegd. Op basis van de prijs, het kwaliteitsplan en de in de outputspecificatie vastgelegde eisen werd de opdracht uiteindelijk gegund. Door in het proefproject te stappen, stak men volgens Van den Berg in elk opzicht haar nek uit. ‘Het gaat om een andere manier van samenwerken. De focus ligt op exploitatiegericht werken, met duurzame oplossingen, in een heel andere organisatiestructuur dan we gewend zijn.’
Prestatiecontract
Vertrekpunt voor het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam in het hele traject zijn de exploitatielasten van het referentiejaar 2009. Door het toepassen van effectieve en efficiënte methoden moet het energieverbruik in de zwembaden gemiddeld met 34 procent dalen. In het prestatiecontract zijn deze afspraken vastgelegd. Door het optimaliseren van regelsystemen en technische installaties verwacht Van den Berg dat de besparingen worden gerealiseerd. Ook maatregelen als afdekdekens op het bad en intelligente schakeling in de lichtsystemen leveren een bijdrage. De elektrotechnische- en werktuigbouwkundige installaties worden deels op afstand bestuurd. Op elke locatie is een monitoringsysteem geplaatst. Ook wordt gezocht naar mogelijkheden om de gebruikskwaliteit van de zwembaden te verhogen. Met name gaat het om innovatieve maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren. De reductie van energieverbruik genereert de financiële middelen om de benodigde investeringen in energiebesparende maatregelen en diensten te kunnen uitvoeren. Als de afgesproken energiereductie niet wordt behaald, volgt een korting op de periodieke betaling. In het eerste jaar van het Building Retrofit Concept zijn de energiebesparende maatregelen gerealiseerd. Naar het zich nu laat aanzien voldoen de genomen maatregelen aan de gestelde verwachtingen. Door de gekozen constructie in het contract waarbij een bonus/malus op de energieprestatie van toepassing is, blijft er gedurende de hele looptijd van het contract een sterke prikkel bestaan tot verdere energiebesparing. De winst wordt niet uitsluitend behaald door de inzet van technologische middelen. Van den Berg: ‘Effectieve communicatie is een voorwaarde om een dergelijk project tot een succes te maken.’