Veel mensen kunnen niet zonder koffie. Het is voor hen een voorwaarde om de dag goed te kunnen starten of door te kunnen komen. Maar koffie heeft nog meer voordelen. We wisten al dat cafeïne de sportprestatie kan verbeteren. Maar laatst las ik in een blog van Nikki Kolman op Alles over Sport dat cafeïne ook het herstel van spierkracht kan bevorderen en de spierpijn kan verminderen. Sporters die spierschade oplopen door intensieve inspanning, kunnen baat hebben bij cafeïne. Sporters die meerdere dagen achter elkaar moeten presteren, kunnen hier dus hun voordeel mee doen.
Man of vrouw?
Een groep Taiwanese onderzoekers deed onderzoek naar de invloed van cafeïne op spierpijn en kracht. Dat cafeïne prestatiebevorderend kan werken, is al lange tijd bekend. Dat het ook spierpijn vermindert en het krachtverlies na inspanning weer sneller herstelt, toonden de Taiwanezen aan in hun studie bij twintig sporters. Het maakt overigens wel uit of je man of vrouw bent. Onderzoeker Hou-Yu Chen en haar collega’s lieten zien dat het geslacht van een sporter uitmaakt voor de werking van cafeïne. Terwijl mannen namelijk 22% minder spierpijn ervaarden na cafeïnegebruik, was dit bij vrouwen slechts 5%. De onderzoekers denken dat dit komt door hormonale verschillen, waardoor cafeïne de pijnperceptie anders beïnvloedt. Dit hebben ze echter niet onderzocht. Volgens de onderzoekers zorgden hormonale verschillen ook voor een verschil in spierschade. Mannen ontwikkelden namelijk meer spierschade dan vrouwen door het onderzoeksprotocol, een test waarin ze een half uur bergafwaarts moesten rennen. Dit verklaren de Taiwanezen doordat vrouwen een hogere concentratie van het hormoon oestrogeen hebben: dit hormoon werkt antioxidatief en zou spierschade verminderen.
Lees ook: Alles over spierpijn: wat is spierpijn?
Sneller meer kracht
Cafeïne verminderde niet alleen spierpijn, maar bevorderde ook het krachtsherstel na eenmalig cafeïnegebruik. Deze effecten waren overigens wel gelijk voor mannen en vrouwen. Sporters die één of twee dagen na de inspanning zes milligram cafeïne namen voor iedere kilo dat ze wogen, produceerden namelijk tussen de 7% en 10% meer kracht dan wanneer ze een placebo kregen. Hierbij ging het om de maximale kracht die ze ongeveer een uur later met de bovenbeenspieren leverden, zonder dat deze spier van lengte veranderde: de zogeheten maximale isometrische spiercontractie. Of dit ook geldt voor andere spiercontracties waarbij een spier verlengt of juist verkort, is onbekend.
Zelf uitproberen
Sporters die tijdens een kampioenschap weleens hinder ondervinden van spierpijn, kunnen uitproberen wat cafeïne – ná inspanning – voor hen kan betekenen. Uiteraard eerst in een trainingsperiode. Toch moeten sporters oppassen. Het gebruik van cafeïne kan namelijk ook leiden tot hoofdpijn, maag- en darmklachten en rusteloosheid. Sporters dienen dus altijd te overleggen met een voedingsdeskundige.