In Nederland heeft één op de vijf jongeren last van somberheid en depressieve gedachten en meer mensen dan ooit slikken antidepressiva, zo blijkt uit actuele cijfers. We ervaren meer druk op allerlei vlakken, zowel maatschappelijk als persoonlijk. Al eerder waren er aanwijzingen dat sporten en bewegen ook van invloed is op onze geestelijke gezondheid. Maar tot voor kort was nog niet helder wat nu precies oorzaak en gevolg is in de relatie tussen stemming en activiteit. Een nieuw onderzoek dat is uitgevoerd in 2018 en 2023 geeft meer duidelijkheid en Jeroen van der Mark van Fit.nl laat weten waarom.
Meer beweging = minder depressie
Meerdere onderzoeken hebben inderdaad laten zien dat fysieke activiteit is gerelateerd aan een vermindering of preventie van depressieve klachten. Zo blijkt uit enkele studies met meerdere meetmomenten dat mensen die veel bewegen op latere leeftijd minder kans hebben op het ontwikkelen van een depressie. Nu geeft dit nog niet direct aan dat beweging ervoor zorgt dat psychische klachten afnemen, het is namelijk ook zo dat depressieve mensen geneigd zijn om minder te bewegen. Oftewel: het bekende Kip-en-eiprobleem. Tot voor kort is dan ook nog niet helder wat nu precies oorzaak en gevolg is in de relatie tussen stemming en activiteit. Een nieuw onderzoek, uitgevoerd in 2018 en 2023, geeft meer duidelijkheid.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het verduurzamen van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
De resultaten van het onderzoek
Een grote meerwaarde van een van deze overzichtsstudie is dat er van meerdere meetmomenten gebruik is gemaakt. De mate van fysieke activiteit werd gemeten aan de hand van zelfrapportage, én de beweging van de respondenten werd bijgehouden middels een activity tracker. Dit geeft een vrij accuraat beeld van hun activiteitsniveau, aangezien zelfrapportage alleen tot een vertekend beeld kan leiden. Mensen onder- of overschatten namelijk geregeld de mate waarin ze bewegen. Wat blijkt nu uit deze nieuwe studie: fysieke activiteit beschermt tegen depressieve klachten, maar dit effect was alleen significant wanneer de data van de activity trackers werd gebruikt om de beweging mee te meten. Tussen beweging middels zelfrapportage en depressie werd geen (significant) verband gevonden. De verklaring hiervoor kan zijn dat er andere factoren meespelen die van invloed zijn op wat respondenten invullen in de zelfrapportage. De onderzoekers opperen zelf dat het goed mogelijk is dat mensen met depressieve klachten denken dat ze inactiever zijn dan ze daadwerkelijk zijn. Ze vergelijken zich bijvoorbeeld met anderen en schatten zichzelf als passiever in. De studie vond hiernaast bewijs dat de aangetoonde relatie tussen activiteit en depressie één kant op gaat, beweging beschermt tegen depressie, maar depressie heeft geen invloed op de mate van beweging. Mensen met depressieve klachten gaan dus niet minder bewegen, maar minder bewegen geeft wel een verhoogd risico op stemmingsproblematiek. Een mogelijke verklaring hiervoor kan zijn dat de deelnemers minder bewegen dan gewenst vanwege een aandoening of pijnklachten, wat leidt tot inactiviteit en depressieve klachten. Hier zal dus nog meer onderzoek naar moeten worden gedaan om dit helder te krijgen.
Intensief of matig bewegen: wat werkt beter?
Voortbordurend op deze eerdere studie kwam begin dit jaar een nieuw onderzoek uit die keek naar het verschil tussen cardio op lagen intensiteit of een intensieve training en of de duur van een training effect heeft. Interessant is wel dat niet alle vormen van sport en beweging even effectief blijken. Sporten op hoge intensiteit leiden tot de grootste verbeteringen bij angst en depressie. Korte en middellange intensieve beweging had ook meer impact dan een cardio training met een lage intensiteit. Een te lange activiteit kan dus als saai ervaren worden en is lastiger om vol te houden en daardoor mogelijk minder effectief. Met andere woorden: je kunt beter kort en intensief bewegen dan langer en matig intensief. Hoewel elke vorm van beweging beter is dan geen beweging. Maar hoe komt het dat je je beter voelt door beweging? Ten eerste brengt sport je in een andere omgeving wat de kans op sociale activiteit en afleiding van je dagelijkse beslommeringen vergroot. Verder kan sport je mentale staat verbeteren via verschillende neuromusculaire mechanismen, waaronder een verhoogde beschikbaarheid van serotonine en noradrenaline, regulering van hypothalamus-hypofyse-bijnierasactiviteit die zorgt voor minder stress en verminderde systemische ontsteking. Verder kan beweging of sport er even voor zorgen dat je met iets anders bezig bent en daardoor ontspant, het kan voor even ‘je hoofd leegmaken’.
Ons advies bij depressieve klachten
Voldoende bewegen is goed voor ieder mens, maar dus zeker ook voor wie zich depressief voelt. Het is daarbij vooral belangrijk om vol te houden, maar het moet ten allen tijde wel goed voelen omdat uiteindelijk iets geforceerd doen nooit goed is. Verder geldt natuurlijk dat bij depressieve klachten die langer aanhouden dan een paar dagen of weken, het bovenal belangrijk is om professionele hulp te zoeken.
FIT.nl is een platform voor fitness, afvallen en voeding. Een team van deskundigen houdt je op de hoogte met artikelen en deelt oefeningen en recepten voor een fitter leven.
advertentie
