Het merendeel van de schooldag zit een kind. Daar moet verandering in komen en in 2022 hebben vier scholenkoepels de ambitie uitgesproken om meer bewegen in de schooldag te integreren. Maar gebeurt dat nu ook? En welke mogelijkheden zijn daarvoor en welke behoeften hebben directeuren en leerkrachten daarbij? Het Mulier Instituut heeft het onderzocht. Is de vraag natuurlijk ook: wat kan de zwembranche hierin betekenen?
Gebrek aan tijd of prioriteit
Meer bewegen gedurende de schooldag wordt omschreven als de ‘actieve schooldag’. Leerlingen worden dan gestimuleerd om tijdens de hele schooldag meer te bewegen bijvoorbeeld door bewegend leren, pauzesport/-activiteiten, actief transport van en naar school en ook bewegingsonderwijs. Wat blijkt? Meer dan de helft van de directeuren (61%) is bekend met het concept van de actieve schooldag, de implementatie ervan lukt echter bij minder dan een derde (30%) van hen. Een deel van de directeuren ervaart een gebrek aan tijd of prioriteit als belemmering bij het implementeren van de actieve schooldag. Ook benoemen ze dat er niet altijd voldoende ruimte is om genoeg te bewegen. Directeuren die de implementatie van de actieve schooldag (nog) niet ondersteunen, geven aan dat ze momenteel andere prioriteiten hebben. De directeuren die de leerkrachten ondersteunen bij de implementatie van onderdelen van de actieve schooldag doen dit op drie verschillende manieren: draagvlak creëren binnen het team, materiaal aanschaffen of tijd vrijmaken voor het implementeren of voorbereiden hiervan.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het automatiseren van processen in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Wet Primair Onderwijs
In februari 2020 heeft het parlement een amendement op de Wet Primair Onderwijs aangenomen. Per 1 augustus 2023 moeten alle basisscholen aan twee eisen voldoen: 1. Scholen moeten ten minste twee keer per week 45 minuten bewegingsonderwijs verzorgen. 2. Een bevoegde (vak)leerkracht moet deze lessen geven. Bijna alle directeuren (98%) zijn bekend met deze wetswijziging. In 2021 konden scholen subsidie aanvragen voor het aanstellen van een procesbegeleider om aan deze wet te voldoen. Een kwart (23%) van de directeuren in dit onderzoek heeft deze subsidie aangevraagd en kreeg deze toegekend. De overige directeuren hebben geen subsidie aangevraagd (56%) of geven aan dit niet te weten (21%). Maar hoe staat het nu met de uitvoering van de wet? Zo’n 65 procent voldoet aan beide eisen van de wet, 6 procent alleen aan de eis van duur en frequentie en 29 procent alleen aan de eis van een bevoegde (vak)leerkracht. Van de scholen die momenteel niet aan beide eisen voldoen (35%), verwachten een derde dat dit per 1 augustus 2023 wel het geval is. De directeuren die verwachten niet te kunnen voldoen aan de wettelijke verplichting, hebben daar verschillende redenen voor zoals beperkte capaciteit bij de accommodatie voor bewegingsonderwijs, afstand tot de accommodatie is te groot, niet genoeg vakleerkrachten zijn beschikbaar.
Lees ook: Zwemmen is niet alleen leuk voor kinderen, het is ook heel belangrijk voor hun ontwikkeling
Leren en blijven zwemmen
Hoewel het merendeel van de directeuren bekend is met de actieve schooldag, ondersteunt slechts een derde de implementatie van onderdelen ervan. Directeuren die vinden dat zij de taak hebben om de implementatie van onderdelen van de actieve schooldag te ondersteunen, ervaren dat gebrek aan tijd en prioriteit dit soms lastig maakt. Daarnaast lukt het niet alle scholen om aan de Wet Primair Onderwijs te voldoen (minimaal twee keer per week 45 minuten bewegingsonderwijs door een bevoegd (vak)leerkracht). Dit komt onder andere doordat de accommodatie beperkte capaciteit heeft of te ver weg is. Daarnaast geven directeuren aan dat er niet genoeg vakleerkrachten beschikbaar zijn om openstaande vacatures in te vullen. Het is inmiddels een bekend probleem, maar de urgentie om de jeugd in beweging te brengen neem alleen maar toe. Zeker ook nu door de inflatie bewegen voor steeds meer ouders onbetaalbaar wordt. Hetzelfde geldt voor zwemmen, maar leren en blijven zwemmen is een voorwaarde voor zwemveiligheid. Bewegen in het water onder schooltijd kan daarbij natuurlijk enorm helpen. Daarbij nog een voordeel als het gaat om een tekort aan accommodaties en vakleerkrachten op scholen: er zijn accommodaties en vakleerkrachten in de zwembranche. André de Jeu van Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) zei het al eerder: ‘Tegen scholen die worstelen met het vinden van een gymlokaal, zou ik zeggen: ‘Koop eens een passer en draai een cirkel van een kilometer om de school heen. Er zijn prachtige voorbeelden aan het ontstaan van gymles buiten het traditionele gymlokaal, zoals bij zwembaden‘.
Lees hier meer over het onderzoek ‘Basisscholen kunnen meer doen om kinderen te laten bewegen tijdens de schooldag’