Lesgever: ‘Oké kinderen, als je klaar bent, klim je op de kant en ga zitten. Ja, David jij ook. We wachten even tot Eva er ook is. Ik zie dat jullie borstcrawl niet helemaal goed gaat. Allemaal goed kijken, ik doe voor hoe het wel moet.’ Het was vroeger een must om een klassikaal voorbeeld te geven. Niet doen betekende minpunten bij je examenbeoordeling.
Het klassikale voorbeeld is zo ingeburgerd dat het door veel lesgevers als noodzakelijk onderdeel van de les wordt gezien. Wat is het rendement van zo’n klassikaal voorbeeld?
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met de waterbehandeling in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Dit viel me op tijdens mijn observaties van honderden klassikale voorbeelden.
- Veel kinderen rommelen en kijken niet écht
- Organiseren kost aardig wat tijd
- Voor een paar kinderen is het passend, voor een paar te makkelijk en voor een paar te moeilijk
- Weten ze wat ze goed of niet goed doen?
- Het wordt onveiliger dan noodzakelijk is, want je hebt onmogelijk voortdurend zicht op je kinderen
Het antwoord op mijn vraag, waarom ze dit klassikale voorbeeld gaven, was meestal dat het (van oudsher) hoort bij goed lesgeven. Maar iets wat van oudsher hoort, hoort tegenwoordig misschien niet meer. Voor mij heeft het klassikale voorbeeld onvoldoende meerwaarde. Ik leg uit waarom. Pijlers van een goede les zijn plezier, arbeid en lesresultaat. Ik pas deze aspecten toe op het geven van een klassikaal voorbeeld.
- Plezier – Geeft het kijken veel plezier of is het rommelen én niet echt kijken plezieriger? Is het echt leuk voor kinderen om te kijken naar iets waar ze nog niet aan toe zijn of misschien allang kunnen?
- Arbeid – Gemiddeld kost het organiseren en uitvoeren van een klassikaal voorbeeld 4?minuten. In die tijd gaan de meeste kinderen nauwelijks beter zwemmen. Het voorbeeld is voor weinig kinderen zinvol. Zelfs in minder tijd uitgevoerd, is de opbrengst van die tijd te gering. Ervaring is de sleutel tot leren en kijken naar een voorbeeld geeft geen ervaring.
- Lesresultaat – Slechts enkele kinderen leren iets omdat het klassikale voorbeeld precies geschikt is voor hen. De andere kinderen moeten zelf uitzoeken of ze er iets uit kunnen halen waar ze beter van worden, wat op zich best lastig is. Blijkbaar voor de lesgever ook, anders zou hij het kind toch persoonlijke verbetertips geven? Waar moet het kind naar kijken? Naar een beenslag onderwater of de armslag? Herkent een kind zich in het volwassen lichaam van de lesgever of dat andere kind? Niet optimaal dus. En mogelijk ontstaat er een onveilige situatie, omdat je voor enig moment geen zicht hebt op je leerlingen. Als je de kinderen steeds wilt zien, kun je zelden een goed voorbeeld geven. Vrij zinloos als je het voorbeeld dat je geeft technisch niet goed is, omdat je ook toezicht wilt houden.
Met het bovenstaande in gedachten hoeft het klassikale voorbeeld voor mij niet, maar wat kan wel?
- Coach een kind één op één door met het kind bij een ander kind te gaan kijken. Terwijl jullie samen naar een ander kind kijken, kun je een accent geven, iets vragen of uitleggen. Andere kinderen oefenen gewoon door, terwijl jij een oogje op ze houdt.
- Geef de tip die juist dit kind nodig heeft om een klein stukje beter te worden.
Met onvoldoende meerwaarde en veiligheidsrisico’s wil ik je uitdagen. Kijk bij een collega die een klassikaal voorbeeld geeft: hoeveel van de kinderen letten op, hoe weet je wat het kind precies ziet en hoelang duurt het voorbeeld organiseren en geven in totaal? Durf af te stappen van onze oude gewoontes. Laat het klassieke voorbeeld in het water vallen. Investeer in goede persoonlijke tips voor ieder kind. Vaarwel algemeen voorbeeld!
Deze column van Leone Hamaker verscheen eerder al in ZwembadBranche #89
Wil je reageren op deze column mail naar leone@leonehamaker.nl
Wil jij de komende editie van ZwembadBranche ook (thuis) ontvangen? Meld je dan aan voor een gratis abonnement via deze link.