In het zwembad komen ook mensen die gezonder willen leven, fitter willen worden, of zich weer lekkerder in hun vel willen voelen. Ze komen met duidelijke doelen: afvallen, kracht opbouwen, prestaties verbeteren. Maar of die doelen ook echt bereikt worden — en vooral: of ze op een duurzame manier bereikt worden — hangt voor een groot deel af van iets wat vaak onderbelicht blijft: het zelfbeeld van de persoon in kwestie. Wat betekent dit en hoe kan jij helpen?
Zelfacceptatie
Mensen die verandering nastreven vanuit zelfafwijzing (‘Ik ben pas goed genoeg als ik X ben’) hebben een grotere kans om te stranden in frustratie, overbelasting of zelfs burn-outachtige klachten. Want als je jezelf telkens op je kop geeft omdat het niet snel genoeg gaat, als je tegenslagen ziet als persoonlijk falen, dan wordt elke poging tot gedragsverandering een gevecht tegen jezelf. Dat wil niet zeggen dat de wens tot verandering ongezond is. Integendeel: veel mensen ervaren juist plezier en voldoening in het proces van beter worden, sterker worden, grenzen verleggen. Maar de manier waarop iemand zichzelf bekijkt tijdens dat proces, maakt het verschil. Verandering begint vanuit zelfacceptatie. Vanuit de houding: ik ben oké zoals ik ben, én ik wil mezelf ontwikkelen.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij de bouw of renovatie van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
De kracht van signalen herkennen
Soms trainen mensen keihard, zetten ze alles op alles zetten en lopen dan toch tóch regelmatig vast. Na een kleine misstap halen ze zichzelf onderuit of geven op als de weegschaal niet meewerkt. Maar dit hoeft zeker geen gebrek aan motivatie te betekenen — het zijn vaak signalen van een ongezond zelfbeeld. Sommige mensen raken verstrikt in een kritisch stemmetje dat telkens fluistert: ‘Zie je wel, ik kan dit niet’. Ze kunnen moeilijk met complimenten omgaan, voelen zich ongemakkelijk in het zwembad, of hebben continu bevestiging van jou nodig om door te gaan. Achter dat gedrag schuilt vaak een overtuiging dat ze pas goed genoeg zijn als ze slanker, fitter, sterker zijn. En als het dan even tegenzit, komt de gedachte keihard binnen: ‘Ik ben een mislukking’. Vaak zie je het terug in terugtrekgedrag, vermijding, of overmatige frustratie bij kleine tegenslagen. Dit zijn allemaal uitingen van een diepere overtuiging: ik ben nu nog niet goed genoeg.
Lees ook: Afvallen? Zoveel calorieën verbrand je met zwemmen!
Het ABC(DE)-model: houvast in het coachingsgesprek
Wanneer je zulke signalen herkent, is het goed om samen te onderzoeken wat er precies onder zit. Het ABC(DE)-model, afkomstig uit de rationeel-emotieve therapie (RET), is een krachtig hulpmiddel om inzicht te krijgen in het verband tussen gedachten, gevoelens en gedrag. Dit model maakt helder waar iemand zichzelf klemzet en waar ruimte zit om anders met situaties om te gaan.
A – Aanleiding
Dit is de gebeurtenis die iets triggert. Bijvoorbeeld: iemand is deze week niet afgevallen, heeft geen duidelijke vooruitgang geboekt.
B – Beschouwing (overtuiging)
Welke gedachte of overtuiging ontstaat daardoor? ‘Ik heb gefaald. Ik ben zwak. Dit gaat me nooit lukken.’
C – Consequentie
Wat doet dit met gevoel en gedrag? Voelt iemand zich waardeloos, raakt iemand ontmoedigd en overweegt te stoppen. Soms gaat men juist overcompenseren, te zwaar trainen of extreem diëten met mogelijk gevaar op een blessure.
D – Disputeren (ter discussie stellen)
Hier nodig je uit tot reflectie. Is die gedachte waar? Helpend? Kloppen die oordelen wel?
‘Is het redelijk om jezelf een mislukkeling te noemen vanwege één tegenvaller?’ ‘Wat zou je zeggen als een vriend in dezelfde situatie zat?’
E – Effectieve nieuwe gedachte
Samen zoek je naar een realistische, mildere gedachte: ‘Ik werk hard. Het gaat soms met hobbels, maar dat zegt niets over mijn waarde’. Of: ‘Eén week zonder resultaat is geen falen, maar een onderdeel van het proces’. Door deze stappen te doorlopen, help je mensen los te komen van verlammende patronen. Ze leren dat het niet de situatie zelf is die hen ongelukkig maakt, maar hun interpretatie ervan. En het mooie is, interpretaties kun je veranderen.
Zelfacceptatie als fundament voor groei
Zelfacceptatie betekent niet dat iemand tevreden stil blijft staan. Het betekent dat iemand zichzelf niet afrekent op elke misstap, maar met een gezonde blik kijkt naar wat wél lukt. Het zorgt ervoor dat mensen milder worden, realistischer doelen stellen, en met meer plezier blijven bewegen. En dat is uiteindelijk waar het om draait in duurzame gedragsverandering: het creëren van een leefstijl die vol te houden is, ook als het even niet perfect gaat. Door aandacht te hebben voor hoe iemand over zichzelf denkt, signalen te herkennen en te benoemen, kun je het verschil maken. En door ruimte te maken voor het verhaal achter de motivatie. Want hoe mooi het ook is als iemand sneller zwemt of afvalt, het echte werk gebeurt vaak vanbinnen.
Met dank aan FIT.nl, een platform voor fitness, afvallen en voeding waarbij een team van deskundigen je op de hoogte houdt met artikelen en oefeningen voor een fitter leven.
advertentie
