De afgelopen week was er officieel sprake van een hittegolf. Massaal werd dan ook het water opgezocht voor wat afkoeling. Maar helaas brengt zwemmen ook risico’s met zich mee en is niet iedereen zich hiervan voldoende bewust. Mandy van der Weijden en Kristine de Martelaer hebben veel onderzoek gedaan naar competenties van kinderen en de perceptie van de kinderen. Naast het beheersen van de vaardigheid, constateren zij dat het van levensbelang kan zijn voor kinderen om goed te weten wat zij wel én niet kunnen. En uiteraard geldt dit voor iedereen die een duik in het water wil nemen.
Zelfperceptie
Door de lockdowns van de afgelopen twee jaar moesten kinderen tijdelijk stoppen met de zwemles. Geen prettige situatie, maar heeft het ook invloed op vaardigheden en de nauwkeurigheid van het inschattingsvermogen van kinderen? Door overschatting van de zwemvaardigheden en onderschatting van mogelijke risico’s kunnen zij immers in gevaarlijke situaties terechtkomen. Mandy van der Weijden, werkzaam bij het Zwemanalyselab Windesheim Zwolle, deed onderzoek om te kijken of een onderbreking voor een verschil zorgt tussen de inschatting van de competenties en de werkelijke zwemvaardigheden. Dit thema van ‘zelfperceptie’ boeit Kristine de Martelaer, verbonden aan de faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie en de lerarenopleiding van de Vrije Universiteit Brussel, ook al heel lang. Zeker ook omdat kinderen niet alleen zwemmen in een zwembad, maar ook in een ander contexten dan zij het hebben geleerd (van stabiele warm bad binnen naar gevarieerd buiten) en een goed inschattingsvermogendan cruciaal is.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met de waterbehandeling in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook Het gaat niet om het zwembad, maar om het zwemwater
Fietsveiligheid
Bij het zwemmen gaat het om meer dan het leren van de vaardigheden. Net zo belangrijk is de perceptie van de vaardigheden en het onderkennen van de risico’s van water. Het zijn belangrijk voorwaarden voor een goed inschattingsvermogen en voorkomt dat kinderen in onveilige situaties belanden. Om hier beter zicht op te krijgen heeft De Martelaer samen met andere onderzoekers IARM-C ontwikkeld. Een tool waarmee kinderen aan de hand van 10 watersituaties, verdeeld over zwembad en open water, kunnen worden bevraagd. De resultaten laten vervolgens zien in hoeverre zij gevaren kunnen zien en zich bewust zijn van de mogelijke risico’s. “Naast het leren van de vaardigheden moeten kinderen ook leren een realistische en evenwichtige inschatting te kunnen maken om de juiste beslissingen te kunnen nemen zodat zij veilig in en op het water kunnen bewegen. Maar dat gaat niet vanzelf en gaat verder dan het behalen van een diploma in een zwembad. Ik vergelijk het vaak met fietsveiligheid, op dezelfde manier moeten we kijken naar zwemveiligheid.” Waarop Mandy aanvult dat een kind dat kan fietsen nog niet overal kan fietsen. Fietsen zonder zijwieltjes in een steegje gaat prima, maar dat wil nog niet zeggen dat het kind competent genoeg is om deel te nemen aan het verkeer. Ouders laten kinderen ook niet meteen zelfstandig fietsen zodra ze het fietsen zelf onder de knie hebben, samen gaan ze op verkenning. “Hetzelfde zou voor zwemmen moeten gelden. Wij weten uit onderzoek dat naast de competentie zelfvertrouwen en kennis belangrijk zijn. Je moet ook een goede inschatting kunnen maken wat je wel en niet kan.” Een rivier oversteken is wat anders dan baantje zwemmen in het zwembad. Als je niet weet of je daartoe in staat ben, kan het grote gevolgen hebben. Van der Weijden haalt de theorie van James Gibson aan om het belang van het maken van meters te benadrukken. “Kinderen met betere zwemvaardigheden én meer zwemervaring hebben volgens zijn theorie, en ook andere onderzoeken, een nauwkeuriger inschattingsvermogen.”
Lees het hele interview met Mandy van der Weijden en Kristine de Martelaer in ZwembadBranche #84