Onlangs vond in het Noorderparkbad de officiële kick-off van de Agenda Zwemmen 2025–2028 van de gemeente Amsterdam plaats. Een inspirerende bijeenkomst waarin duidelijk werd dat de gemeente groot belang hecht aan zwemvaardigheid en beweging voor kinderen. Landelijk kreeg dit onderwerp vorige week ook aandacht: in de Tweede Kamer zijn moties aangenomen om de zwemveiligheid van alle kinderen te bevorderen. Wat dit precies gaat betekenen, is nog onduidelijk, maar het is een eerste stap. Wethouder Sofyan Mbarki verwoordde het tijdens de bijeenkomst treffend: “Werken aan zwemvaardigheid is belangrijk zodat kinderen veilig zijn, plezier hebben én volop mee kunnen doen, letterlijk én figuurlijk.” Hij gaf zelf het goede voorbeeld door tijdens de City Swim Amsterdam zijn zwemdiploma te behalen, op dezelfde dag dat 1411 deelnemers het wereldrecord watertrappelen vestigden.
Gezamenlijke koers
De Agenda Zwemmen 2025–2028 is ontwikkeld om richting te geven aan de toekomst van de zwemveiligheid in de stad. Amsterdamse zwembaden en zwemscholen hebben te maken met flinke uitdagingen. De energiekosten zijn hoog, personeelstekorten drukken op de bedrijfsvoering en nog steeds heeft niet ieder kind toegang tot zwemles. Tegelijkertijd erkent de gemeente hoe waardevol zwemmen is, niet alleen voor veiligheid in en rond water, maar ook voor gezondheid, sociale ontmoeting en integratie. De agenda bundelt daarom deze vraagstukken in drie samenhangende thema’s: zwemveiligheid en zwemvaardigheid, gezondheid en inclusie, en duurzaamheid en innovatie. Die thema’s staan niet los van elkaar, maar grijpen in elkaar. Een kind dat zwemles volgt, leert niet alleen vaardigheden in het water, maar wordt ook gestimuleerd om te bewegen, ontmoet leeftijdsgenoten en zwemt in een omgeving die dankzij verduurzaming steeds energiezuiniger wordt ingericht.
Meer weten over hoe we ervoor kunnen zorgen dat kinderen niet alleen zwemvaardig worden maar ook blijven? Volg tijdens de ZwembadBranche Dag de kennissessie ‘Zwemles van de toekomst: Effectief leren zwemmen met plezier en motivatie’ door Carola Minkels. Aanmelden voor deze dag is gratis voor professionals uit de zwembranche en de kennissessies zijn ook gratis.
Iedereen zwemveilig
De eerste ambitie van de agenda is dat alle Amsterdamse kinderen de kans krijgen om een zwemdiploma te behalen. De gemeente zet in op het verlagen van financiële drempels, zodat ieder gezin toegang heeft tot zwemles. Met het programma Blijven Zwemmen worden bovendien leerlingen in groep 7 en 8 geholpen hun vaardigheden te onderhouden, zodat hun zelfvertrouwen in het water niet verloren gaat. Ook volwassenen krijgen meer mogelijkheden. Er komt extra aandacht voor laagdrempelige zwemlessen voor nieuwkomers en voor mensen die om uiteenlopende redenen nooit goed hebben leren zwemmen. Daarmee maakt de agenda duidelijk dat zwemveiligheid niet stopt bij de jeugd, maar een levenslange basisvaardigheid moet zijn voor iedere Amsterdammer.
Het zwembad als gezonde en sociale plek
Naast veiligheid benadrukt de agenda ook de maatschappelijke waarde van zwemmen. Amsterdamse zwembaden worden nadrukkelijk gezien als ontmoetingsplekken waar sport, gezondheid en sociaal contact samenkomen. Activiteiten voor senioren die vitaal willen blijven, zwemuren voor mensen met een beperking of buurtsportprojecten die jongeren stimuleren tot beweging zijn hier voorbeelden van. Om dat te realiseren werkt de gemeente samen met welzijnsorganisaties en opleidingspartners. Een belangrijk onderdeel van de agenda is het versterken van het carrièrepad binnen de zwembranche. Goed opgeleid en gemotiveerd personeel is cruciaal om een divers en inclusief aanbod mogelijk te maken.
Verduurzaming en innovatie als noodzaak
Een derde pijler is de verduurzaming van de Amsterdamse zwembaden. Om de voorzieningen toekomstbestendig en betaalbaar te houden, zet de gemeente in op structurele verlaging van energie- en waterverbruik. Dat gebeurt door kennisdeling, innovatieve pilots en het ontwikkelen van nieuwe technieken. Nieuwbouwprojecten – zoals de geplande baden in Oost, Nieuw-West en IJburg – worden alsvoorbeeldprojecten neergezet. Deze baden moeten laten zien hoe circulair bouwen, hergebruik van materialen en slimme installaties kunnen bijdragen aan een lagere ecologische voetafdruk. Door zulke ervaringen te delen, wil Amsterdam verduurzaming haalbaar maken voor álle exploitanten in de stad.
Van papier naar praktijk
Plannen zijn belangrijk, maar het gaat erom wat er in de praktijk gebeurt. Daarom benoemt de Agenda Zwemmen 2025–2028 nadrukkelijk hoe de ambities in Amsterdam worden gerealiseerd. Er komen pilots die direct in de stad getest worden en met monitoring en evaluatie wordt voortdurend gekeken of de doelstellingen gehaald worden. Amsterdam maakt daarnaast gebruik van landelijke kennisprogramma’s, zodat bewezen methoden uit andere steden benut kunnen worden en ervaringen uit de hoofdstad weer terugvloeien naar het landelijke netwerk. Financieel vraagt dit om een stevige inzet van de gemeente. Amsterdam reserveert middelen voor zwemlessen, het programma Blijven Zwemmen en de bouw van drie nieuwe zwembaden. Voor de verduurzaming van bestaande baden wordt gekeken naar landelijke regelingen en Europese subsidies. Ook de branche zelf investeert in opleidingen en innovatie. Het uitgangspunt is helder: zwemles moet voor ieder Amsterdams kind toegankelijk zijn en de verduurzaming van zwembaden moet betaalbaar blijven.
Samen vooruit
De Agenda Zwemmen 2025–2028 markeert een nieuwe fase in het Amsterdamse zwembeleid. Met investeringen in zwemvaardigheid, inclusieve programma’s en duurzame voorzieningen wil de gemeente laten zien dat zwemmen voor hen een vaste plek heeft in de stedelijke ontwikkeling. De komende jaren moeten de plannen zichtbaar worden in de praktijk: meer kinderen die een diploma behalen, nieuwe en energiezuinige zwembaden in de stad en een sterkere verbinding tussen sport, gezondheid en samenleving. De gemeente doet daarmee een duidelijke belofte: men zet vol in op een toekomst waarin alle inwoners de kans krijgen om veilig en met plezier te zwemmen.