Al zo’n twee maanden kunnen kinderen niet op zwemles. De wachtlijsten lopen op en er zijn zorgen over mogelijke achterstanden. Maar volgens pedagoge Simone Mark hoeven wij ons niet zozeer druk te maken over achterstanden, het is vooral belangrijk om de kinderen de eerste lessen goed op te vangen en te zorgen dat zij zich veilig voelen en er weer plezier in hebben. “We moeten niet vergeten dat deze kinderen nu al bijna een jaar leven met voor hen ingrijpende maatregelen. De onbevangenheid is weg, laten wij daarom vooral zorgen dat wij als zwemdocent die weer een beetje terug kunnen geven.”
Onnatuurlijk
De primaire taak van een zwemdocent is volgens Simone een kind met plezier leren zwemmen en te stimuleren om te blijven zwemmen. Als je dan nu de nadruk legt op de achterstanden, voer je onnodig de druk op en bereik je een averechts effect. “Kinderen moeten zich op hun gemak en veilig voelen, dan gaat het leren bijna vanzelf.” Juist dat op hun gemak laten voelen vergt nu extra aandacht. “Het coronavirus en de maatregelen hebben een enorme impact op kinderen en zij staan nu veel minder onbevangen in het leven. De jeugd mist hun normale leven en het contact met vriendjes en vriendinnetjes zoals zij gewend zijn. Doordat wij afstand moeten houden en drukte moeten vermijden, leren wij kinderen nu dat contact met mensen risico’s met zich meebrengt en dat zij zo besmet kunnen raken of anderen kunnen besmetten. Opa’s en oma’s mogen niet worden geknuffeld, de juf moet op afstand blijven, ze moeten uit de buurt van mensen blijven. Het is allemaal zo onnatuurlijk. Dat is voor ons volwassenen al lastig te bevatten, laat staan voor kinderen. Wat is straks hun referentiekader: te dicht bij anderen komen is gevaarlijk?”
Neutraliseren
Simone benadrukt dan ook dat het van groot belang is dat we de eerste lessen vooral kijken naar hoe de kinderen het maken. “Observeer vooral goed hoe kinderen de les binnenkomen. Maak even een praatje en probeer te achterhalen hoe zij de lockdown en alle maatregelen waar zij zich aan moeten houden ervaren. Sommigen hebben het echt heel zwaar gehad met thuisonderwijs en ouders die zich zorgen maken over hun inkomen. Of ouders moesten juist meer werken, terwijl andere ouders nu meer tijd voor hun kinderen hebben. Het kan heel uiteenlopend zijn en het is daarom fijn dat je van alle kinderen weet hoe het voor hen is, zodat je hier ook op in kan spelen.” Daarnaast moet je je bewust zijn van de angst die kinderen kunnen hebben voor het virus. “Voor volwassen is het makkelijker om te relativeren, kinderen zijn hier nog niet goed in en dus kan deze tijd veel angsten oproepen. Wat je dan niet moet doen, is het bagatelliseren. Wat je wel kan doen, is deze angst neutraliseren door aan te geven dat kinderen minder risico lopen en benadrukken dat het niet hun schuld is als zij iemand besmetten.”
Lees ook: Heb vertrouwen en durf los te laten
Verschil maken
Wat je nu al kan doen? “Probeer te kijken naar wat nu wel kan. Zwembaden en zwemscholen zijn dicht, maar bewegen in de buitenlucht mag nog wel.” Belangrijk want kinderen bewegen nu minder en zitten nu veel meer achter een beeldscherm. Daarbij benadrukt Simone dat bewegen ook goed is voor de ontwikkeling van het lichaamsbewustzijn om je lichaam beter te leren begrijpen. “Verder haalt het kinderen even uit hun thuissituatie en dat kan ook heel fijn zijn.” Daarnaast is het volgens Simone nu ook goed om met elkaar te werken aan een plan ‘zwemles in coronatijd’ of de vorige weer eens kritisch te bekijken. “Als de zwemlessen straks weer mogen, wil iedereen gelijk van start. Bespreek daarom nu met elkaar hoe je de kinderen straks opvangt. Hoe je binnen de beperkingen toch dichtbij kunt komen en ervoor zorgt dat kinderen zich geborgen voelen. Maak hierin met elkaar bewuste keuzes en spreek deze ook uit naar ouders en kinderen. Je kunt deze situatie voor de kinderen niet veranderen, maar je kunt het wel een beetje draaglijker maken. Begrip tonen, luisteren en aanvoelen kan al een enorm verschil maken.”
Simone Mark, pedagoge, is oprichter van het Centrum Pedagogisch Contact en auteur van het boek Pedagogisch Contact. Ze begeleidt trajecten voor scholen en sportclubs en haar lezingen en masterclasses gaan over de kwaliteit van het contact tussen opvoeders en kinderen/jongeren.
Wil je meer weten? Kijk bij het Centrum Pedagogisch Contact voor de gratis webinars en de online cursus Pedagogisch Tact