Week tegen Eenzaamheid: wat kan jij doen?

Morgen begint weer de jaarlijkse Week tegen Eenzaamheid, een week met honderden activiteiten waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en nieuwe contacten kunnen leggen. Dit is belangrijk want eenzaamheid is een steeds urgenter probleem in onze samenleving. Meer dan 1 miljoen mensen voelen zich sterk eenzaam, wat kan leiden tot ernstige lichamelijke en psychische klachten. Een veelbelovende aanpak tegen eenzaamheid is het integreren van beweeginterventies. Hoe kan zwemmen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid en wat kan jij doen?

Aanpak van eenzaamheid

Er zijn verschillende vormen van eenzaamheid, afhankelijk van het ervaren gemis. We onderscheiden doorgaans emotionele eenzaamheid van sociale eenzaamheid, en soms komen beide tegelijkertijd voor. Emotionele eenzaamheid ontstaat wanneer iemand een hechte, intieme relatie mist met één of meerdere personen, vaak met een levenspartner. Het gemis van deze diepere verbinding kan leiden tot gevoelens van leegte en verdriet. Sociale eenzaamheid verwijst naar het tekort aan sociale contacten met andere mensen, zoals vrienden, kennissen of collega’s. Dit type eenzaamheid ontstaat wanneer iemand minder sociaal contact heeft dan gewenst, waardoor het sociale netwerk tekortschiet. Sport- en beweegactiviteiten kunnen een aanzienlijke rol spelen bij het verminderen van eenzaamheid. Samen sporten of bewegen kan een waardevolle manier zijn om nieuwe mensen te ontmoeten en een gevoel van gemeenschap en betrokkenheid te vinden.

Zwemmen als beweeginterventie tegen eenzaamheid

Zwemmen is een uitstekende manier om de fysieke en sociale gezondheid van senioren te bevorderen. Het biedt een veilige en laagdrempelige manier van bewegen die bijdraagt aan het verbeteren van de conditie, het verminderen van stress en het versterken van sociale netwerken. Hierbij zijn enkele redenen waarom zwemmen bijzonder effectief kan zijn in de strijd tegen eenzaamheid.

1. Sociale Interactie: Zwemmen in groepsverband, zoals bij aquajogging of zwemlessen voor senioren, biedt een kans om nieuwe mensen te ontmoeten en sociale contacten op te bouwen. Het gezamenlijk sporten kan een gevoel van saamhorigheid en gemeenschap creëren.
2. Lichamelijke Gezondheid: Regelmatig zwemmen draagt bij aan een betere lichamelijke gezondheid, wat op zijn beurt kan helpen om depressieve gevoelens en andere klachten te verminderen die vaak gepaard gaan met eenzaamheid.
3. Mentale Welzijn: Het ritmische karakter van zwemmen en de ontspanning in het water hebben een kalmerend effect, wat kan helpen om negatieve gedachten en gevoelens van eenzaamheid te verlichten.

Lees ook: Sportseniorisme: is er in zwembaden voldoende aandacht en uitdaging voor ouderen?

Lokale coalities en interventies

Vanwege de complexiteit van het probleem is het belangrijk om met verschillende partijen op verschillende niveaus beleid te ontwikkelen en uit te voeren dat gericht op het verminderen van eenzaamheid. Samenwerking tussen de verschillende domeinen zoals sociaal beleid, sport, zorg en welzijn is dan essentieel. Daarbij is het van belang dat het lokaal wordt gepositioneerd. Een effectieve aanpak begint dan ook met het vormen van een lokale coalitie van de gemeente en uitvoeringspartners, zoals sociaal wijkteams, ouderenorganisaties én sport- en beweegaanbieders. Deze partners kunnen gezamenlijk beleid ontwikkelen en uitvoeren dat gericht is op het bevorderen van sociale interactie en het verbeteren van de sociale inclusie van senioren. Wat kun jij doen als professionals wanneer je aan de slag wil om eenzaamheid onder ouderen te verminderen door beweeginterventies?

1. Creëer lokale coalities: Vorm samenwerkingsverbanden met gemeentelijke instanties, zorginstellingen en ouderenorganisaties om een geïntegreerde aanpak te ontwikkelen.
2. Gebruik erkende interventies: Maak gebruik van erkende beweeginterventies die bewezen effectief zijn in het bevorderen van sociale interactie en lichamelijke gezondheid.
3. Focus op zwemmen: Maak zwemmen tot een centrale interventie, het heeft immers vele sociale en lichamelijke voordelen. Benadruk het belang van zwembaden als gemeenschapscentra waar senioren niet alleen kunnen bewegen, maar ook sociale contacten kunnen leggen.
4. Zorg voor toegankelijkheid: Zorg ervoor dat beweegactiviteiten toegankelijk zijn voor alle senioren, inclusief het aanbieden van gesubsidieerde deelname en het verminderen van drempels zoals kosten en transport.

Sleutelrol

Het integreren van beweeginterventies, zoals zwemmen, in lokale strategieën biedt een krachtige manier om eenzaamheid onder senioren te verminderen. Door samenwerking tussen verschillende domeinen en het inzetten van bewezen effectieve programma’s kunnen zowel de sociale als de lichamelijke gezondheid van senioren worden verbeterd. Zwembaden en zwemscholen, als belangrijke aanbieders van beweegactiviteiten, kunnen samen met andere partijen een sleutelrol spelen in het ontwikkelen en uitvoeren van deze interventies. Zo kunnen ze daadwerkelijk bijdragen aan een meer draaglijk leven voor eenzame ouderen.

Lees hier meer over de activiteiten tijdens de Week van de eenzaamheid