Ik las laatst over Alphabet. Dit is een documentaire uit 2013, maar nog steeds actueel. Waarom? Erwin Wagenhofer stelt hierin ons huidige schoolsysteem aan de kaak. En dan met name de manier waarop wij kijken naar onze kinderen. Het onderwijs is gericht op presteren: studeren, feiten, formules. Maar volgens Wagenhofer gaat leren gepaard met emoties, alleen dát zien we niet terug in het onderwijs. Ik moest direct aan leren zwemmen denken. Natuurlijk is het niet een-op-een vergelijkbaar met ons schoolsysteem, manier waarop naar het onderwijs wordt gekeken is zeker ook interessant voor onze branche.
Prestatiedruk
In Alphabet laat Wagenhofer zien hoe het onderwijssysteem doelgericht van onze kinderen mensen maakt die hun inspiratie zijn verloren en die enkel klaargestoomd worden om te presteren. Er is binnen het onderwijs een enorme prestatiedruk waar leerlingen aan moeten voldoen. Onze kinderen worden klaargestoomd om later met elkaar de concurrentiestrijd aan te kunnen gaan, maar dit alles gaat ten koste van de creativiteit. Jammer, want kinderen zijn eigenlijk nog heel onbevangen en staan volledig open om te leren.
Emotionele prikkel
Hoe moet het dan wel? Om te leren is de de emotionele prikkel cruciaal en niet de stapels boeken en eindeloze uitleg. Het begint namelijk allemaal bij het enthousiast maken. Als we enthousiast worden, gebeurt er iets in de emotionele kern van onze hersenen: groepen zenuwcellen in het midden van ons brein worden actief en er ontstaan nieuwe netwerken die gunstig zijn voor ons leerproces. Als we niet enthousiast worden, gebeurt er ook niks en wordt leren een opgave. Sterker nog, we kunnen zijn zelfs alleen echt leren als de delen van ons brein waar we onze emoties reguleren, worden geactiveerd.
Plezier
Kun je leren om deze emotionele prikkel te gebruiken? Nee. Als het enthousiasme er niet is, gebeurt er ook niets in de emotionele kern van onze hersenen. De zin om iets te leren moet dus echt vanuit het kind zelf komen. Of worden aangewakkerd. Uit onderzoek is gebleken dat slechts 20-30% van wat studenten leren, na twee jaar nog wordt herinnerd. Alleen dat wat echt onder je huid kruipt, blijft hangen. De kunst is dus om het kind zo te raken dat het enthousiast wordt. Als je dat hebt bereikt, heeft het kind plezier in de zwemles en is het leren voor de meeste kinderen uiteindelijk een koud kunstje. Zou toch niet zo lastig moeten zijn als je je bedenkt dat het water een enorme aantrekkingskracht op kinderen heeft?
De documentaire Alphabet kun je hier bekijken