In de voorbije twee jaar werd het vanuit de branche over de volle breedte naar buiten gebracht: zwemmen is één van de gezondste binnensporten die er bestaat. Maarten Keuten (TUDelft/Hellebrekers) hoefde daarvoor eigenlijk geen onderzoek te doen. Een gezonde dosis boerenverstand is volgens Keuten voldoende. “Zwembaden zijn gewend om water en de omgeving van het bad voortdurend te desinfecteren. Zoals voldoende ventilatie in een vochtige omgeving ook een vanzelfsprekende zaak is.” Het Medisch Monitoring Onderzoek heeft wel tal van tot voor kort onbekende gegevens aan het licht gebracht. “Het was een geheel nieuwe situatie waarin nog veel onduidelijk was. Alle beperkende maatregelen hadden immers invloed op de bezoekers, het aanbod en de zwembadtechniek.” Keuten noemt de vergaarde informatie nuttig en een belangrijk handvat voor toekomstig beleid. “We kunnen nu handelen op basis van feiten, niet vanuit gevoelens of aannames.”
Recirculatie lucht
Keuten concentreerde zich bij het onderzoek aanvankelijk op het in kaart brengen van de zogeheten inhaleerbare aerosolen, kleine druppeltjes die een belangrijke rol spelen bij de overdracht van het coronavirus. Het bleek dat tot 90 procent van die aerosolen bij het recirculeren van de lucht niet terugkeerde in de zwemzalen. “Dit type aerosolen wordt in zwembaden met name gevormd bij de recreatieve elementen in de baden, door de intensieve menging van water en lucht. Daarnaast worden de aerosolen ook afgegeven door personen. De druppeltjes worden met de luchtstroom meegevoerd en verplaatst door de ruimte.” De afvoer van de aerosolen wordt beïnvloed door de luchtbehandeling. “Simpel gezegd: hoe hoger de capaciteit van de ventilatoren, hoe minder lang de aerosolen in de ruimte blijven hangen en hoe sneller de druppeltjes verdunnen of opdrogen. Natuurlijk is er een kanttekening, de luchtbehandeling tijdens openingsuren in de wintermaanden op 100 procent verse lucht inzetten is geen reële optie. Dat kunnen de meeste systemen niet aan. Maar voor de meest kwetsbare doelgroepen zou ik het zeker overwegen.” De belangrijkste conclusie uit dit deel van het onderzoek is wat Keuten betreft duidelijk. ”Recirculatie van lucht in zwembaden kan veilig worden toegepast.”
Communicatie
Na het inzoomen op de techniek, werd besloten het vervolg van het onderzoek te concentreren op het gedrag en gezondheid van zowel bezoekers als zwembadmedewerkers. “Bij het gedrag hebben we uitsluitend geobserveerd en niemand bevraagd. Dit was een bewuste keuze, ervaring leert dat mensen vaak de sociaal gewenste antwoorden geven zodat je nauwelijks wetenschappelijk onderbouwde conclusies kunt trekken.” De onderzoekers keken rond in vier verschillende baden bij baantjes zwemmen tot activiteiten voor jongeren en ouderen. De algemene indruk was dat bijna iedereen zich goed aan de op dat moment geldende coronamaatregelen hield. “Het was anders op het moment dat het bad werd gebruikt door een externe huurder, een school voor voortgezet onderwijs of een beroepsopleiding. De regels voor het afstand houden en het dragen van mondkapjes werden toen minder stringent nageleefd.” Keuten heeft wel een idee hoe dat komt. “De verantwoordelijkheden voor toezicht en begeleiding zijn bij dit soort situaties niet altijd even duidelijk. Het bad faciliteert het zwemwater en dan houdt het meestal al snel op. Onduidelijk was vaak of de regels van het zwembad of de regels van de huurder (school of opleiding) van toepassing waren. Het is zaak om dergelijke onduidelijkheden in de communicatie met je huurders goed te regelen.”
Lees het gehele artikel in ZwembadBranche #83
Week van de Zwembadtechniek
Eind vorig jaar organiseerden wij samen met de Verenigde Technici Zwembaden (VTZ) de ‘Week van de Zwembadtechniek’ waarin vijf dagen achter elkaar online workshops over zwembadtechniek werden aangeboden. Eén van de onderwerpen was het Medisch Monitoring Onderzoek. Alle webinars uit de Week van de Zwembadtechniek kun je hier terugkijken.