Om grotere psychische schade bij jongvolwassenen te voorkomen moeten MBO, HBO en universiteit zo snel mogelijk open, zo laat de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie weten. Uit onderzoek blijkt dat studenten door de beperkingen van de lockdown vaker mentale problemen hebben zoals angst, somberheid, stress, onmacht en eenzaamheid. Maar niet alleen school speelt een bepalende rol bij het psychische welzijn van de jeugd. Ook bewegen is belangrijk voor de mentale weerbaarheid. Zou onze nieuwe minister dit meenemen wanneer deze week de coronamaatregelen worden besproken?
Ben jij op zoek naar een leverancier van LED verlichting voor in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
‘Thinking inside the box’
Beweging zorgt voor een betere doorbloeding van je hart en dus ook je hersenen waardoor verschillende hormonen vrijkomen en je brein beter functioneert. Denk aan endorfine, het snelst werkende anti-stress hormoon, of dopamine wat je humeur verbetert en je motivatie een boost geeft. Daarnaast zorgt het sociale aspect van sport ervoor dat je blijer wordt. Samen sporten is natuurlijk ook veel gezelliger en nog eens veel motiverender. Daarnaast laten steeds meer onderzoeken de positieve effecten zien van bewegen bij mensen met een psychische aandoening. Naar dit laatste deed gezondheidspsycholoog Jeroen Deenik onderzoek. Met zijn promotie onderzoek ‘Thinking inside the box’ keek hij naar beweging en leefstijl bij mensen met een ernstige psychiatrische aandoening.
Ontdek meer over de waarde van leefstijlinterventies bij psychische aandoeningen in deze animatie over ‘Thinking inside the box’.
Positieve effecten bij allerlei aandoeningen
Onder ‘psychische aandoeningen’ vallen allerlei stoornissen en ziektebeelden. Er is al veel onderzoek gedaan naar bewegen in relatie tot de veelvoorkomende diagnoses depressie en angst, dus op die gebieden is meer bewijs. De laatste jaren ontdekken wetenschappers ook steeds meer over bewegen bij bijvoorbeeld psychose, bipolaire stoornis, stoornissen in het gebruik van middelen, ADHD en autisme spectrum stoornissen. Samen met het recente onderzoek van Jeroen levert het vooral bevestiging op dat ook bij deze mensen bewegen effect heeft. Daarbij kan het bijkomende klachten verminderen. Het helpt niet alleen bij primaire psychische klachten of voor de lichamelijke gezondheid, ook bij depressieve- of angstklachten. Daarnaast hangt het samen met ander leefstijlgedrag, door te bewegen kan iemand bijvoorbeeld meer trek krijgen. Minder is er nog bekend over bepaalde subgroepen zoals kinderen, jeugd en ouderen. Ook is er nog meer en sterker onderzoek nodig bij specifieke diagnosen.
Lees ook: Zwemmen houdt je hersenen fit en vitaal
Verklaringsmechanismen
Hoe werkt het nu precies? Bewegen leidt tot de aanmaak van neurotrofe factoren zoals BNDF (brain-derived neurotrophic factor) en die dragen bij aan het overleven van neuronen en neurale plasticiteit. Ook zien onderzoekers veranderingen in de hersenstructuur. Bij mensen met een psychotische aandoening groeit door beweging de hippocampus, een hersengebied dat samenhangt met onder meer geheugen en stress. Verder is er voorzichtig bewijs dat bewegen inflammatie en oxidatieve stress in de hersenen vermindert, wat wordt gelinkt aan psychische gezondheid. Tevens zijn er psychosociale verklaringsmechanismen zoals dat bewegen kan bijdragen aan een beter zelfbeeld, omdat iemand bijvoorbeeld weer doelen behaalt. En er is de sociale component, uit onderzoek blijkt dat sociale verbondenheid samenhangt met psychische gezondheid. Moeten mensen daardoor veel bewegen? De grootste effecten treden op bij zogenoemde matig- tot intensieve activiteit, daarbij is het vermijden van langdurige inactiviteit vooral ook belangrijk.
Kijk hier voor meer informatie over het promotie onderzoek ‘Thinking inside the box’ van Jeroen Deenik
Met dank aan ‘Alles over Sport’