Wil jij mij nog even helpen met de les? Kun jij misschien dat bericht even maken? Ik kan er niet op tijd zijn, begin jij alvast? Kun jij naar die vergadering? Collega’s uit de brand helpen, doe je natuurlijk graag. Jij kan ook wel eens wat hulp gebruiken. Maar soms komt het gewoon echt niet uit. Of heb jij het idee dat iemand te makkelijk over jouw grenzen gaat en vind jij het lastig om die grenzen aan te geven. Hoe zeg je nu ‘collegiaal’ NEE? Hierbij een aantal tips.
1. Je hóeft geen nee te zeggen
Ja zeggen lijkt vaak de makkelijkste weg. Maar ook als je liever nee zegt, kun je met ja volstaan. Het ligt namelijk vaak iets genuanceerder. Je wil wel helpen, maar niet nu of liever met iets anders. Dat kan je dan dus ook gewoon zo zeggen. Je kunt aangeven dat je niet meteen kan helpen, maar wel de volgende dag. Of dat je graag wil helpen, maar liever iets anders wil doen. Misschien dat iemand daarmee ook geholpen is. Hiermee hoef je niemand teleur te stellen, maar hoef jij je ook niet in allerlei bochten te wringen.
2. Relativeer de gevolgen
Soms komt het gewoon echt niet uit. Soms is nee het enige antwoord om te zorgen dat jij je grenzen bewaakt. Mensen voelen zich dan vaak schuldig en zijn bang voor iemands reactie. Maar zo zwart wit is het natuurlijk niet. Wellicht geen prettige, maar nu wel een geruststellende, gedachte: niemand is onmisbaar. Ook jij niet. Ook zonder jou komt het uiteindelijk goed. En nog een geruststellende gedachte, mensen waarderen andere mensen die hun grenzen aangeven veel meer. Mensen weten namelijk zo precies wat ze aan je hebben en dat is fijn.
Lees ook: Een goed gesprek met bezoekers of collega’s? Praten begint met luisteren!
3. Las een kleine time-out in
Ben jij iemand die snel ja zegt, maar zich dan later bedenkt dat het helemaal niet handig is? Houd daar rekening mee. Laat je vooral niet verleiden door meteen te reageren, maar las een denkpauze in. Neem extra tijd om te overzien of het jou inderdaad wel echt uitkomt. Geef aan dat je er later op terugkomt, bijvoorbeeld omdat je nog even moet kijken of het past in de agenda. Of dat je het nog even met iemand anders moet afstemmen. Koop als het ware een kleine time-out om te voorkomen dat je steeds weer in je valkuil stapt.
4. Houd het bij jezelf
Soms kun je enorm geïrriteerd raken van mensen die allerlei dingen van je vragen terwijl zij toch weten dat je het druk hebt. Een terechte reactie van jezelf vind je dan. Maar is dat wel zo? Weten mensen wel echt hoe jij in je tijd zit, wat je wel en niet kan en leuk vindt om te doen. Ben jij hier wel duidelijk genoeg over? De meeste mensen bedoelen er echt niets verkeerds mee als ze je vragen om bijvoorbeeld extra te werken. Geef daarom duidelijk en vooral niet verwijtend aan dat het jou nu even niet uitkomt en waarom. Misschien leidt dit er wel toe dat degene jou gaat helpen.
5. Hoe zou die ene collega dit doen?
Blijf je het lastig vinden om de goede toon of woorden te vinden om je grenzen aan te geven? Probeer dan te achterhalen hoe het bij je collega overkomt. En hoe jouw collega dit zou aanpakken, zou hij of zij dit heel anders doen? Als je het idee hebt dat iemand geïrriteerd is, benoem dat dan en vraag er op door. Dit kan al heel verhelderend werken. En vaak ook geruststellend. Als je het gesprek aangaat, kom je beiden gaandeweg vaak tot andere inzichten en is er meer begrip voor elkaar dan er in eerste instantie was.
Met dank aan GITP en YEARTH Academy