Steeds meer Nederlanders leven met een chronische aandoening. Volgens recent onderzoek van het Mulier Instituut ‘Sport en bewegen door mensen met een chronische aandoening’ betekent dit niet alleen een stijgende zorgvraag, maar ook een groeiende groep mensen voor wie sport en beweging extra gezondheidswinst kunnen opleveren. En daar ligt een belangrijke rol voor aanbieders van beweegactiviteiten, zoals zwembaden.

Drempels
Bewegen bevordert de fysieke en mentale gezondheid, vermindert pijn en verbetert de kwaliteit van leven. Dat geldt in het bijzonder voor mensen met aandoeningen zoals hart- en vaataandoeningen, COPD, diabetes of klachten aan het bewegingsapparaat. Toch blijkt uit het onderzoek dat deze groepen aanzienlijk minder vaak sporten dan de algemene bevolking. Zo sport slechts 30 tot 40 procent van hen wekelijks. Opvallend is dat wie wél sport, daar veel plezier aan beleeft: gemiddeld geven deelnemers het plezier van sporten een 8,2 tot 8,6 op een schaal van 10. Wat zijn dan de obstakels? De meest genoemde belemmeringen zijn vermoeidheid en pijn – klachten die vaak juist met bewegen kunnen verminderen, maar ook de motivatie onder druk zetten om in beweging te komen. Daarnaast geven veel mensen aan dat ze sportieve activiteiten niet leuk vinden of bang zijn om iets nieuws te proberen. Angst speelt ook een rol: mensen met diabetes zijn bijvoorbeeld bezorgd over een hypo tijdens het sporten, mensen met COPD over benauwdheid, en mensen met reumatische klachten over blessures. Verder blijkt dat beperkte financiële middelen, een gebrek aan sociale steun of het niet kunnen meekomen met anderen drempels vormen die de sportdeelname onder deze groepen laag houden.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het verduurzamen van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Waarom juist zwembaden verschil kunnen maken
Zwembaden kunnen bij uitstek een belangrijke rol spelen in het ondersteunen van deze doelgroep. Bewegen in water heeft natuurlijk unieke voordelen. Zo is de fysieke belasting lager doordat het lichaam wordt ondersteund door het water. Dat maakt zwemmen bijzonder geschikt voor mensen met gewrichtsproblemen, vermoeidheid of verminderde mobiliteit. Ook mensen met longaandoeningen of hartproblemen kunnen in water vaak beter hun conditie opbouwen, zonder dat het te intensief is. Daarnaast biedt het zwembad een sociale, ontspannen omgeving met weinig prestatiedruk. Voor veel mensen met een chronische aandoening is juist dát essentieel om vol te houden. De mogelijkheid om op eigen tempo te bewegen, of in een rustige groepsles deel te nemen, verlaagt de drempel om in beweging te komen. Bovendien biedt het zwembad ruimte voor vaste contactmomenten, waardoor sport niet alleen fysiek maar ook sociaal versterkend werkt. Ook praktisch gezien ligt er een kans. Mensen die een hartinfarct hebben gehad of revalideren van een aandoening worden regelmatig begeleid door fysiotherapeuten of zorgprofessionals. Wanneer zwembaden samenwerken met deze zorgverleners, bijvoorbeeld via beweegprogramma’s of adviestrajecten, wordt het makkelijker om een passende en veilige beweegroute te bieden. Het rapport benadrukt dat zulke samenwerking bijdraagt aan duurzame deelname.
Wat kun jij doen?
Voor zwemprofessionals ligt de sleutel in maatwerk, vertrouwen en plezier. Een aanbod dat aansluit op de fysieke en mentale mogelijkheden van deelnemers, dat zich richt op plezier in plaats van prestatie, en waarin zorgprofessionals worden betrokken, kan een enorm verschil maken. Belangrijk is ook om bewust te zijn van de financiële en sociale drempels die mensen ervaren. Door bijvoorbeeld aangepaste tarieven aan te bieden of programma’s te organiseren in samenwerking met welzijnsorganisaties, kan deelname voor een grotere groep toegankelijk worden gemaakt. Het rapport maakt duidelijk dat mensen met een chronische aandoening vaak willen bewegen – en er ook baat bij hebben – maar dat belemmeringen hen daarin regelmatig tegenhouden. Voor zwembaden ligt hier een kans én verantwoordelijkheid. Door het aanbod toegankelijk, veilig en plezierig te maken, kunnen zij een waardevolle bijdrage leveren aan de gezondheid van een groeiende groep Nederlanders.
Meer weten? Bekijk het volledige rapport van het Mulier Instituut (2025): ‘Sporten en bewegen door mensen met een chronische aandoening’