Het gebruik van zwemstuurkaarten tijdens de zwemlessen is niet nieuw. Wel lijkt het alsof deze kaarten de laatste tijd steeds meer aan populariteit winnen. Is het een hype of juist een kans? Een ding is duidelijk: een belangrijk impuls is gegeven door het ErvaringsGericht Zwemonderwijs. De zwemstuurkaart staat voor een andere manier van lesgeven, veel meer gericht op het doen en ervaren. Een filosofie die naadloos aansluit bij het nieuwe zwemonderwijs.
Zwemstuurkaarten zijn waterbestendige illustraties waarop de eindtermen van het A, B en C diploma op een vrolijke en heldere manier zijn afgebeeld. Kinderen zien meteen welke oefening zij in het water moeten uitvoeren. Doordat de zwemmertjes in spé zo zelfstandig oefeningen kunnen doen is het makkelijker om lessen op maat aan te bieden. Per groepje kan immers aan de hand van de aanwijzingen op de kaarten zelfstandig gewerkt worden aan de benodigde eindtermen. Vervolgens kan meer aandacht worden gegeven aan kinderen die sommige eindtermen nog niet beheersen, zonder dat dit anderen belemmert.
Inlevende dialoog
Het leerproces van de leerlingen komt op die manier centraal te staan en niet de techniek. Het kind staat niet in een rij langs het water te wachten, maar werkt samen in een groepje in het water. Het gebruik van zwemstuurkaarten tijdens de zwemles ondersteunt daarmee het principe van het ErvaringsGericht Zwemonderwijs. Bij deze vorm van onderwijs streeft de zwemonderwijzer er immers naar dat kinderen zich met plezier ontwikkelen en dat die ontwikkeling per kind optimaal is. Er wordt aandacht geschonken aan de initiatieven die kinderen zelf nemen, een rijk ingerichte omgeving en een inlevende dialoog van de zwemonderwijzer. In de vorige uitgave van ZwembadBranche werd het ErvaringsGericht Zwemonderwijs al nader toegelicht door Marcel van Herpen. Daarnaast zijn zwemstuurkaarten ook zeer geschikt voor kinderen uit het Speciaal Onderwijs bijvoorbeeld met ADHD, een vorm van autisme of een verstandelijke beperking. Maar het biedt ook ondersteuning bij kinderen die doof of slechthorend zijn of de Nederlandse taal niet goed beheersen.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met het schoonmaken en schoonhouden van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Elke les een feestje
De eerste ondernemers die zwemstuurkaarten op de markt brachten waren Claartje Driessen, Peter Verberne en Anja van Raam. Claartje Driessen is eigenaar van zwemschool Drie Essen, één van de koplopers op het gebied van ErvaringsGericht Zwemonderwijs, en ziet de stuurkaarten als een onmisbare tool voor de zwemlessen. Bij elke zwemles van de Drie Essen maken de zweminstructeurs dan ook gebruik van deze illustratieve kaarten. Enthousiast vertelt Driessen: ‘Het begon allemaal in 2006 toen we een moderniseringsslag binnen het zwemonderwijs doorvoerden. ‘Modern Zwemonderwijs’ noemden we dat toen.’ Maar nadat Claartje Driessen in contact kwam met Marcel van Herpen, zag zij al snel de overeenkomsten met het ErvaringsGericht Onderwijs. ‘Er zijn grote parallellen, de manier waarop men bij dit onderwijs aankijkt tegen lesgeven sluit naadloos aan op onze visie op zwemles. Sindsdien heet het bij ons dan ook ErvaringsGericht Zwemonderwijs. De grote verandering ten opzichte van het traditionele zwemonderwijs in die tijd was de aandacht voor het pedagogische aspect. Er werd vaak gekeken naar de motorische kant van het zwemonderwijs om het rendement te verhogen, terwijl de pedagogische kant nog wel eens werd vergeten. Maar een goede effectieve zwemles staat of valt met het plezier van de kinderen. Tijdens elke les staat het kind centraal. De zweminstructeurs spelen daarin een bepalende rol, zij brengen immers dit plezier over’. De stuurkaarten zijn daarbij volgens Driessen van grote waarde. ‘Deze kaarten maken het voor de instructeurs mogelijk om kinderen zelfstandig aan het werk te zetten en de lessen te differentiëren. Het geeft kinderen richting, omdat ze weten waar ze aan toe zijn, maar ook vrijheid. Kinderen hoeven niet meer klassikaal allemaal hetzelfde te doen of lang te wachten wanneer andere kinderen extra aandacht krijgen. Daarnaast kun je eindeloos variëren om elke les weer tot een feestje te maken. Dicht bij het kind blijven daar draait het steeds weer om’. Op de vraag of Driessen een kentering ziet in het zwemonderwijs, antwoordt de vakvrouw stellig: ‘Ik zie dat het ErvaringsGericht Zwemonderwijs de zweminstructeur, die met passie werkt, raakt. Voor mij een belangrijk teken dat de komende jaren deze ontwikkeling in een stroomversnelling zal raken.’
Lees het hele artikel in ZwembadBranche #30