De mens heeft vijf basis motorische vaardigheden: snelheid, kracht, coördinatie, lenigheid en uithoudingsvermogen. Deze vijf zijn van groot belang voor een gezonde ontwikkeling. Kinderen doen deze vaardigheden van jongs af aan vaak spelenderwijs al op door te rollen, te kruipen, te gaan lopen en iets vast te pakken. Maar het is wel belangrijk dat kinderen blijven bewegen en ouders dit blijven stimuleren. Van jongs af aan veel bewegen is goed voor de motoriek en de gezondheid nu en later, de kans is namelijk ook groter dat deze kinderen op latere leeftijd blijven bewegen.
Grove en fijne motoriek
Bij motoriek heb je natuurlijk te maken met grove en fijne motoriek en voor zwemmen geldt vooral de grove motoriek. Dit train je alleen al door te bewegen in het water, maar zeker ook door spelletjes in het water. Denk aan het gooien en vangen van ballen in het water, het klimmen op matten in het water, het duiken door een gat, het lopen over het water middels een mat. De fijne motoriek, die van belang is voor bijvoorbeeld schrijven, is te oefenen door met je handen bewegingen te maken: (nep-) piano te spelen, een pen te laten ronddraaien tussen je vingers, kleine balletjes te maken van klei en kralen of muntjes in een potje te stoppen.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij het automatiseren van processen in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook: Studie invloed motoriek op zwemles: relatie locomotorische vaardigheden en zwemvaardigheidsscore
Aanleg of aanleren
Ook bij motoriek geldt dat het bij de een beter is ontwikkeld dan bij de ander. We kennen allemaal wel de ‘onhandige’ types die vaak vallen of geen balgevoel lijken te hebben. Aanleg speelt zeker een rol, er zijn nou eenmaal kinderen die van nature soepeler bewegen dan anderen of die van nature heel behendig zijn of sterk. Maar het trainen van motorische vaardigheden bij kinderen wordt hoe sterk aangemoedigd. Bewegen speelt daarbij een belangrijke rol, het heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van de motoriek bij ieder kind. Daarmee is bewegen in de vroegste jaren van het leven van een kind niet alleen een aangename bezigheid, het is een fundamenteel ingrediënt voor de gezonde ontwikkeling van kinderen. En naast de positieve invloed op de motorische vaardigheden van kinderen, is het natuurlijk ook goed voor hun cognitieve, sociale en emotionele groei.
Verschillende leeftijdsfasen
De motoriek verandert naarmate kinderen ouder worden, maar wat betekent dit voor het zwemmen?
- Tot 5 jaar
Er hoeft nu nog geen structuur in te zitten als de omgeving maar veilig is. Spelen, stoeien, klimmen, klauteren, een koprol oefenen, een bal overgooien: elke beweging is goed als het kind er maar plezier in heeft. Regelmatig zwemmen is ook heel goed. Zwemmen met kinderen kan natuurlijk al als zij nog een baby zijn. Ook goed natuurlijk ter voorbereiding op de zwemles. - 6 – 8 jaar
In deze leeftijd beginnen veel kinderen met zwemles en gaan op een sportclub (of ouders wachten hiermee totdat het kind een zwemdiploma heeft…). Als een kind op zwemles zit, is het natuurlijk ook belangrijk dat het kind daarnaast veel zwemt met de ouders. Dit is goed voor de motorische ontwikkeling en het heeft een positieve invloed op het leren zwemmen. Wat sporten betreft, het gaat in deze leeftijdsfase nog niet om winnen of een moeilijke techniek aanleren. Plezier moet voorop staan. - 9 – 12 jaar
Op deze leeftijd trainen kinderen meer sportspecifiek. De techniek van een sport wordt belangrijker. Maar dit is nog niet de leeftijd om te gaan specialiseren. Het blijft belangrijk voor een kind om zich breed te ontwikkelen. Kinderen met een zwemdiploma kunnen nu ook regelmatig zelf gaan vrijzwemmen met vriendjes en vriendinnetjes. - 12 jaar en ouder
De sport wordt steeds serieuzer. Niet ieder kind vindt dat leuk. In de pubertijd, bij de overstap naar de middelbare school willen kinderen nog wel eens stoppen met sporten, chillen met leeftijdgenoten wordt belangrijker. Het is dan wel leuk om te bewegen met vrienden, zoals een middagje of avondje zwemmen met vrienden.
Met dank aan Sportzorg, een onafhankelijke voorlichtingswebsite van alle sportartsen over verantwoord sporten die is mogelijk gemaakt door het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport.