Onderzoek ‘Sport in de eerste jaren van het moederschap’: hoe zwembaden het verschil kunnen maken

Het krijgen van een kind is een ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. Ouderschap verandert veel en betekent voor velen een ommekeer in hun dagelijks leven. Het blijkt ook vaak invloed te hebben op het sportgedrag, dit neemt dan meestal af. Uit onderzoek komt naar voren dat vooral moeders hierin sterk terugvallen. Zij stoppen na de geboorte van hun kind vaker met sporten dan vaders, het blijkt voor hen lastiger om de draad weer op te pakken.

Maatschappelijke normen

Uit onderzoek weten we al langer dat moeders twee keer zo vaak stoppen na de geboorte van een kind dan vaders. Wat tot nu toe echter ontbrak, was een goed begrip van waarom dat gebeurt. Precies daarom is in het Mullier onderzoek Sport in de eerste jaren van het moederschap specifiek gekeken naar de ervaringen van moeders. En dat levert waardevolle inzichten op. Het blijkt dat er niet alleen praktische belemmeringen zijn — zoals tijdgebrek, vermoeidheid of gebrek aan opvang — maar dat ook maatschappelijke normen en verwachtingen een belangrijke rol spelen. De opvatting dat ‘goed moederschap’ betekent dat je altijd beschikbaar moet zijn voor je kind leeft bij veel vrouwen. Sporten wordt daardoor al snel gezien als egoïstisch of onbelangrijk, in plaats van als iets dat bijdraagt aan herstel en welzijn. Ook speelt mee dat zorgtaken en huishoudelijk werk nog vaak ongelijk verdeeld zijn binnen gezinnen. Daarbij komen de fysieke aspecten: vrouwen moeten na een zwangerschap en bevalling vaak lichamelijk herstellen, en klachten zoals bekkeninstabiliteit of extreme vermoeidheid kunnen lang aanhouden. Voor vrouwen die borstvoeding geven, wordt ook het moment waarop en de manier waarop ze kunnen sporten beïnvloed. Dat alles maakt de terugkeer naar sport extra complex vraagt dus om specifieke aandacht vanuit de sport- en beweegsector.


Ben jij op zoek naar een leverancier van bodemzuigers? 👉 Klik hier.



Lees ook: ‘Jong geleerd is oud gedaan’: elke levensfase in beweging

Geen luxe

Voor veel vrouwen wordt sporten en bewegen dan een luxe en geen noodzaak. Toch is sport in deze levensfase allesbehalve een luxe. Juist nu kan beweging een bron van energie, herstel en houvast zijn. Fysiek helpt het bij het opbouwen van kracht en conditie, mentaal biedt het rust in het hoofd, en sociaal kan het zorgen voor verbondenheid met anderen. Iets wat veel moeders aangeven in deze fase hard nodig te hebben. Zelfs als het moeilijk te organiseren is, blijft de behoefte bestaan. Bewegen hoeft dan ook niet groots of prestatiegericht te zijn om waardevol te zijn. Het gaat vaak juist om laagdrempeligheid, plezier en het gevoel dat het wél past in je dag. Zwemmen is dan prettig, het water ondersteunt, ontlast gewrichten en maakt gecontroleerde beweging mogelijk, iets wat vooral bij herstel na een bevalling essentieel is. Daarbij kunnen vrouwen zelf het tempo bepalen, het kan alleen worden gedaan of in een groep en de impact is lager net als de kans op blessures. Uiteraard geldt wel dat vrouwen die net zijn bevallen even moeten wachten met zwemmen, meestal tot zes weken na de bevalling, om infectierisico’s te voorkomen.

Blijvende betrokkenheid

Veel zwembaden en zwemscholen spelen hier al goed op in. Er zijn lessen die zich richten op herstel na de bevalling, met aandacht voor zowel fysiek herstel als ontmoeting met andere moeders. Ook bestaan er programma’s waarbij baby’s en peuters mee het water in gaan, waardoor sport en hechting hand in hand kunnen gaan. Daarnaast worden op steeds meer plekken roosters aangepast, zodat er ruimte ontstaat op momenten waarop moeders daadwerkelijk kunnen komen. Belangrijk blijft wel dat zwembaden en zwemscholen zich bewust zijn van de belemmeringen die jonge moeders kunnen ervaren om überhaupt de stap naar sport weer te zetten. Niet alleen praktische drempels, zoals tijd en energie, maar ook mentale barrières spelen hierin een rol. Door daar actief op in te spelen, kan het zwembad zich verder ontwikkelen tot een toegankelijke en ondersteunende omgeving. Dit is niet alleen van belang voor het welzijn van moeders, maar ook voor hun blijvende betrokkenheid bij sport en bij zwemmen in het bijzonder. Want waar zij zich welkom voelen, blijven ze langer. En dat werkt door: als zij het goede voorbeeld geven, nemen ze hun kinderen daar vanzelf in mee. Voor professionals in de zwembranche ligt hier dus een kans én een verantwoordelijkheid. Door echt te luisteren naar de behoeften van jonge moeders en het aanbod daarop af te stemmen, kunnen we sport toegankelijker maken voor een groep die dat hard nodig heeft. Zo wordt het zwembad niet alleen een plek om te bewegen, maar ook een ruimte voor herstel, ontmoeting en zelfzorg.


advertentie