Als ik dit voorwoord schrijf, zijn de 22 rayonhoofden van de Vereniging Friesche Elfsteden voor het eerst bij elkaar geweest. Helaas kunnen ze nog niet zeggen op welke datum er een Elfstedentocht gaat plaatsvinden. Maar dat ‘ie’ er gaat komen, voel ik aan m’n water (of in deze koude dagen liever gezegd: ijs). Het vriest al dagenlang en het houdt voorlopig niet op. De laatste is ook alweer zo lang geleden. Als ik het nu met m’n kinderen over de Elfstedentocht heb, lijkt het wel een geschiedenisverhaal. Het wordt tijd dat ze het met hun eigen ogen gaan zien. Heel Friesland langs het water, schaatsminnend Nederland op het Friese ijs en de rest gekluisterd aan de buis. Hoewel ikzelf van de vorige tocht der tochten meer de uren van voor het startschot kan herinneren dan erna, maar goed dat was 15 jaar geleden.
In ieder geval begint de Elfstedenkoorts op te lopen. Nu is dat met een paar dagen vorst wel vaker het geval, maar de kansen nemen toe. Hotels in Friesland krijgen zelfs al verzoeken om kamers te reserveren, terwijl er nog geen datum is. Het is toch prachtig om te zien hoe in deze snelle tijd, zo’n oude traditie nog altijd zoveel los kan maken. Elf steden met 22 rayonhoofden, die alles doen om dit in stand te houden. Zelfs lucratieve contracten met sponsors worden buiten de deur gehouden. Althans dat trachten ze te doen, nog zien of het lukt. En iedere Fries helpt een handje mee. Zo zijn er in en om alle steden mensen spontaan aan de slag gegaan om de route sneeuwvrij te maken, zodat het ijs beter kan aangroeien.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met het schoonmaken en schoonhouden van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Eigenlijk is de zwembadbranche net zo’n oeroude traditie. Het eerste openbare zwembad voor mannen dateert uit 1846. Nog eerder dan de eerste Elfstedentocht op 2 januari 1909. Net als schaatsen is ook zwemmen een typisch Hollands gebruik. En heel toegankelijk. Elk kind kan op zwemles en elk kind kan in de nabije omgeving naar een zwembad, of in de zomer zwemmen in open water. Het is alleen zo gewoon geworden dat we wellicht de waarde niet meer goed inschatten. Misschien moeten we net als bij de Elfstedentocht de magie weer een beetje terug zien te krijgen.
Laten we eens terug gaan in de geschiedenis, hoe is het begonnen? In deze editie trappen we af met het eerste deel uit de canon van de zwembadbranche: een mooie duik in het verleden. Zo kwam ik er achter dat de naam Sportfondsen echt is ontstaan uit een fonds waaruit een zwembad werd betaald. Zwemmen gebeurde al wel heel lang, maar het zwembad was nog maar voor een enkeling weggelegd. Begin van de vorige eeuw kochten mensen daarom een sportfonds om een zwembad in hun stad te financieren.
Eigenlijk een schoolvoorbeeld van burgerparticipatie. Samen bereik je toch meer. Om de zwembadbranche weer te mobiliseren zijn wij ook op zoek naar vrijwilligers. Een denktank van rayonhoofden -ervaren mensen, visionairs, jonge honden- die het zwemmen weer op de kaart willen zetten. Wanneer kunnen we de eerste persconferentie verwachten? Ik hoor het graag. In plaats van al die berichten over het afschaffen van schoolzwemmen en het sluiten van zwembaden horen we dan weer eens een positief geluid: ‘It Sil Heve