Zwemmen is gezond, dat weet iedereen. Maar dankzij recent onderzoek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, in samenwerking met Engelse universiteiten, is nu wetenschappelijk onderbouwd dat sport – en dus ook zwemmen – een directe, causale invloed heeft op hoe goed mensen zich voelen. Waardevolle informatie, niet alleen omdat het bevestigt wat we intuïtief al wisten, maar ook omdat het inzicht biedt in hoe groot de impact van het zwembad eigenlijk is. Eén uur zwemmen per week maakt aantoonbaar gelukkiger, het is nu zelfs in euro’s uit te drukken.

Serieuze opbrengst
Gedurende tien jaar volgden onderzoekers bijna tweeduizend Nederlanders tussen de 21 en 65 jaar. Elk jaar vulden zij vragenlijsten in over hun sport- en beweeggedrag, hun mentale en fysieke gezondheid, en hun gevoel van geluk en tevredenheid met het leven. Door deze gegevens te combineren en te corrigeren voor factoren als inkomen, leeftijd en gezondheid, konden de onderzoekers het effect van sport op welzijn zuiver in beeld brengen. Wat blijkt? Mensen die sporten voelen zich significant gelukkiger en tevredener dan mensen die dat niet doen. De toename in welzijn is vergelijkbaar met het effect van een inkomensstijging van 245 euro per maand, voor elk uur sporten per week. Een uurtje in het zwembad kan dus psychologisch net zoveel opleveren als een flinke loonsverhoging. Eerder onderzoek (SEO, 2010) toonde al aan dat elke euro die overheden investeren in sport de samenleving gemiddeld 2,51 euro aan maatschappelijke baten oplevert – vooral via gezondheidswinst en arbeidsparticipatie. Wat dit nieuwe onderzoek toevoegt, is dat het ook de persoonlijke welzijnswaarde van sport meetbaar maakt en uitdrukt in euro’s. Dat was nog nauwelijks gekwantificeerd, terwijl juist dáár een groot deel van de maatschappelijke opbrengst ligt. Het gaat hier dus niet om financieel gewin – je kunt van een extra uur sporten je huur niet betalen – maar laat zien hoe waardevol sport is voor het leven van mensen. Door welzijn in euro’s uit te drukken, kan het belang van sport beter worden afgewogen tegenover andere uitgaven. Maar het is méér dan een handig beleidsinstrument. Het onderstreept een fundamenteel maatschappelijk inzicht: bewegen draagt wezenlijk bij aan ons welzijn – niet alleen fysiek, maar ook mentaal en sociaal. Denk aan veerkracht, geluk, zelfvertrouwen en een gevoel van verbondenheid.
Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen met de luchtbehandeling in jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.
Lees ook: Het fenomeen ‘Blue Mind’: waarom water ons gelukkig maakt
Bron van welzijn
Wat dit onderzoek nog krachtiger maakt, is dat het laat zien bij wie de effecten het grootst zijn. Mensen die kampen met gezondheidsproblemen, eenzaamheid of mentale kwetsbaarheid blijken extra veel baat te hebben bij sportdeelname. Een uur per week sporten blijkt bij deze doelgroepen op welzijnsvlak net zoveel op te leveren als een inkomensverbetering van honderden euro’s per maand. Zwemmen kan hierin een sleutelrol spelen. Het is laagdrempelig, vriendelijk voor het lichaam en toegankelijk voor mensen met uiteenlopende achtergronden en mogelijkheden. Voor wie chronisch ziek is, stress ervaart, zich eenzaam voelt of weinig zelfvertrouwen heeft, kan een activiteit in het zwembad letterlijk van grote betekenis zijn. Niet alleen fysiek, maar juist ook emotioneel en sociaal. De kracht van het zwembad zit daarmee in meer dan beweging alleen. Het biedt structuur, ontmoeting en een gevoel van erbij horen. Elementen die juist bij kwetsbare groepen vaak ontbreken, en waar ze veel welzijn uit kunnen halen.
De waarde van elke slag
Deze inzichten maken nog meer duidelijk dat zwembaden meer zijn dan sportlocaties. Ze zijn plekken waar welzijn wordt versterkt, levenskwaliteit wordt verhoogd en waar maatschappelijke waarde ontstaat. Daarmee wordt de toegevoegde waarde van het zwembad voor andere partijen nog duidelijker. Dankzij het onderzoek is de maatschappelijke opbrengst van sport – en dus ook van het zwembad – beter te kwantificeren. Welzijn is geen ‘zachte waarde’ meer, het is meetbaar en verdedigbaar in euro’s, wat beleidsbeslissingen en investeringen vergemakkelijkt: elke zwemsessie telt. Niet alleen voor de gezondheid, maar ook voor hoe mensen zich voelen, hoe ze in het leven staan en hoe ze omgaan met tegenslagen. Voor sommige mensen is dat uur in het zwembad misschien het enige moment in de week dat ze zich verbonden, vitaal of gezien voelen. Zwemmen is dus geen luxe, maar een fundament onder een gezonde, gelukkige samenleving.
Meer weten?
Lees het volledige rapport op kenniscentrumsportenbewegen.nl, of gebruik de Sport & Bewegen Impactwijzer om de maatschappelijke impact van jouw programma’s inzichtelijk te maken.