Een zwembad is bij uitstek een plaats waar bacteriën, schimmels en virussen kunnen groeien. Dat komt door de hoge luchtvochtigheid, warmte en aanwezigheid van voedingsstoffen. Bovendien hebben badgasten er huidcontact met materialen, wat de kans op verspreiding van deze micro-organismen vergroot. In het zwembad lopen we op onze blote voeten op de vloer en we nemen plaats op zit- en ligvlakken in onze zwemkleding. Dé reden waarom dagelijks maatregelen en een schoonmaakplan noodzakelijk zijn. Maar is daarin ook de desinfectie van spelmaterialen opgenomen? En hoe zit het met wetgeving?
Bacteriën
In een blog van C-Mark las ik laats interessante informatie over hygiëne en spelmaterialen. Spelmaterialen zijn gevoelig voor bacteriën. Van flexibeams tot vlot of stormbaan: kinderen klauteren erop en maken met de huid contact met het materiaal. Bovendien rouleren de spelmaterialen regelmatig tussen verschillende zwembaden, wat de grip op desinfectie moeilijker maakt. Sommige kinderen zetten zelfs hun tanden in de spelmaterialen. In de bufferkelder van een zwembad zie je geregeld losse stukken kunststof voorbijdrijven. De spelmaterialen hebben het dus behoorlijk te verduren, al drijvende in het water. Laten zich bovenin het water nu net de meeste bacteriën bevinden, precies op de plek waar de spelmaterialen drijven.
Druk én rustig
Uit een onderzoek dat het RIVM al in 2012 deed naar speel- en spelmaterialen, blijkt dat de mogelijk ziekteverwekkende bacterie Pseudomonas aeruginosa geregeld wordt aangetroffen op spelmaterialen. Bij het klimmen en klauteren kan het spelmateriaal schuren aan de huid en kunnen schimmels, bacteriën en virussen voor problemen zorgen. Denk hierbij aan huiduitslag, (water)wratten of infecties. Niet alleen bij drukte in het zwembad, maar juist ook als het rustig is in het zwembad. Dan heeft een kind een drijfmat helemaal voor zichzelf en kan hij of zij er heel lang gebruik van maken. Poreuze materialen waarvan flexibeams zijn gemaakt, zijn bovendien moeilijk te reinigen. Kortom: reden om de schoonmaak van spelmaterialen eens onder de loep te nemen.
Wetgeving
Natuurlijk is het duidelijk dat het belangrijk is om vloeren, zit- en lig-oppervlakken en spelmaterialen schon te maken en zo de hygiëne te waarborgen. Maar het is ook wettelijk verplicht. De geldende wet- en regelgeving stelt eisen aan het reinigings- en desinfectieplan, aan materialen en aan de uitvoering van de schoonmaakwerkzaamheden. Welke eisen gelden er nu precies?
- Het reinigings- en desinfectieplan moet de nodige reinigings- en desinfectiemaatregelen tot in detail beschrijven en als werkinstructie beschikbaar zijn. Het plan moet rekening houden met de specifieke faciliteiten en behoeften van de accommodatie, met de drukte of bezetting en het soort badgasten. Een modelschoonmaakplan is te vinden op zwembadkeur.nl of in bijlage 3 van de Handleiding zwemgelegenheden ‘Duik er eens in’ van InfoMil. Het Bhvbz bevat ook een voorbeeld van de schoonmaakfrequentie bij een gering en hoog aantal bezoekers.
- Artikel 19 uit het Bhvbz stelt dat in een zwembad materialen moeten worden gebruikt, die makkelijk zijn te reinigen – als die voorwerpen met baders of met zwem- of badwater in aanraking kunnen komen. “Flexibeams zijn bijvoorbeeld gemaakt van poreus materiaal, dat niet eenvoudig is te reinigen. Het voldoet daarmee niet aan deze eis en het vraagt dus extra aandacht om de hygiëne te waarborgen.
- Artikel 17 lid 2 uit het Bhvbz gaat over de uitvoering van de schoonmaakwerkzaamheden en eist dat de ruimten (toiletten, douche-, kleed-, garderobe- en wachtruimten) regelmatig worden gereinigd en gedesinfecteerd. Er is geen onderzoek verplicht naar het effect van de schoonmaak- en desinfectiemaatregelen. Het Keurmerk Veilig & Schoon van Stichting Zwembadkeur stelt wél extra eisen, namelijk aan de controle van de hygiëne van het vloeroppervlak. Overdekte zwembaden met het Keurmerk Veilig & Schoon zijn verplicht het reinigings- of desinfectieplan te evalueren door de hygiëne van het vloeroppervlak tweejaarlijks op tenminste drie locaties (kleedzaal, doucheruimte en zwemzaal) te laten controleren door een erkend laboratorium. Breder dan het vloeroppervlak is er dus geen controle.
Wil je hierover meer weten? Lees de blog ‘Met hygiënecontrole aantoonbaar voldoen aan wet- en regelgeving’