Bewegen is gezond. Wie regelmatig beweegt voelt zich fitter en heeft meer energie. Het helpt overgewicht en andere aandoeningen te voorkomen, het maakt het lichaam sterk en verbetert de conditie. Maar bewegen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Voor mensen met een beperking is het vaak lastiger, maar juist wel heel goed. Bewegen geeft hen zelfvertrouwen en stimuleert dat zij grenzen verleggen en deelnemen aan de samenleving.
Meest geschikte sport: zwemmen
De meeste geschikte sport voor mensen met een beperking is uiteraard zwemmen. Zelfs als je veel pijn hebt, kun je meestal wel bewegen in het water. Sterker nog: warm water verlicht de pijn. Toch blijft de sportdeelname van mensen met een beperking nog vaak achter. Onder verschillende doelgroepen is verschil te zien in sportdeelname, motieven en belemmeringen, stimulansen, en manieren om de doelgroep te bereiken. Het Mulier Instituut en het Kenniscentrum Sport zetten de feiten en cijfers op een rij in een aantal factsheets.
50.000 sporters
Het is nog onduidelijk hoe groot de groep sporters is die kampt met een beperking. Men gaat uit van zo’n 50.000 sporters. Hieronder worden ook mensen met een chronische ziekte gerekend zoals diabetes, reuma of astma. Deze groep is meteen ook het grootst: 50 procent. Daarna volgen degenen met een lichamelijke of verstandelijke handicap. De groep sporters met een beperkt gehoor- of gezichtsvermogen is het kleinst. Om ook deze doelgroep te laten bewegen heeft het Mulier Instituut en het Kenniscentrum Sport geïnventariseerd wat er eigenlijk al bekend is over over sportdeelname van deze groep en hoe sportaanbieders hen beter kunnen ondersteunen. Gekeken is naar mensen met een chronische aandoening, lichamelijke beperking, verstandelijke beperking, gedragsproblemen en/of autisme, niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en kinderen met een beperking. Naast veel informatie wordt er ook een aantal praktische tips gegeven waarmee je ook als zwembad deze doelgroep beter kunt bereiken en kunt begeleiden in het zwembad.
Een aantal tips uit de factsheets
Lees ook: Stimuleringsbudget Grenzeloos Actief maakt ook zwemmen met een beperking mogelijk
- Woonvoorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking ervaren belemmeringen om vervoer naar een sportactiviteit te organiseren. Aanbod op locatie kan een oplossing zijn. Lees ook welke motieven en belemmeringen mensen met een verstandelijke handicap ervaren bij het sporten en bewegen. Mét tips voor de praktijk. En bekijk hoe je sportdeelname voor mensen met een verstandelijke beperking stimuleert.
- Maak bij mensen met een lichamelijke beperking goed onderscheid tussen een motorische, visuele of auditieve beperking. Let er bij mensen met een visuele beperking op dat er geen losse spullen op de grond liggen. Laat bij mensen met een auditieve beperking vooraf beeldmateriaal zien van de sport- of beweegoefening. Lees welke motieven en belemmeringen mensen met een lichamelijke beperking ervaren bij het sporten en bewegen. Mét tips voor de praktijk. En: daarom is bewegen voor deze groep zinvol.
- De betekenis van sport is voor elk kind met gedragsproblemen anders en kan ook negatieve ervaringen opleveren. Bijvoorbeeld wanneer iemand ADHD heeft en frustratie bij de sport- of beweegactiviteit ervaart. Lees meer over de kracht van sport voor kinderen met gedragsproblemen. En bekijk de tips voor trainers van kinderen met autisme.
- Voor mensen met een chronische aandoening is advies, ondersteuning en doorverwijzing vanuit de gezondheidszorg belangrijk. Een buurtsportcoach kan hierbij helpen. Bekijk tips voor goede samenwerking tussen de buurtsportcoach en de gezondheidszorg. En lees welke motieven en belemmeringen mensen met een chronische aandoening ervaren bij het sporten en bewegen. Mét tips voor de praktijk.
- Mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) kunnen baat hebben bij sport en bewegen omdat dit het herstel kan bevorderen. Zorg voor een prikkelarme omgeving en focus op wat ze nog wel kunnen. Lees verder over wat sport kan betekenen voor mensen met niet aangeboren hersenletsel.
- Kinderen met een beperking kun je het beste bereiken door aan te sluiten bij locaties en voorzieningen waar zij gebruik van maken. Denk aan het speciaal onderwijs, de huisarts, het sociaal wijkteam, buurtsportcoaches, de Wmo of instanties die hulpmiddelen regelen (zoals een rolstoel).