Bewegen en senioren: hoe zit het met het sport- en beweeggedrag van ouderen?

In de afgelopen decennia zijn ouderen vaker gaan sporten, ook in georganiseerd verenigingsverband. Ongeveer een op de vijf 55-79- jarigen en een op de tien 80-plussers is lid van een sportvereniging. Maar we weten nog weinig over het aandeel en de betrokkenheid van ouderen bij sportverenigingen. Om dit te achterhalen en te weten in hoeverre voor hen specifiek aanbod of begeleiding is, is in 2018 een onderzoek uitgevoerd via het Verenigingspanel van het Mulier Instituut. Hoe zit het met de vraag en het aanbod van het sport- en beweeggedrag van ouderen? Een een interessante vraag, zeker ook voor de zwembranche. Senioren vormen immers een belangrijke doelgroep voor onze branche.

Aandeel 65-plussers toegenomen

In 2018 was gemiddeld een op de zes clubleden 65 jaar of ouder. Dit is een toename sinds voorgaande jaren, waar nog een op de tien leden boven de 65 jaar was. Vrijwel elke sportvereniging heeft één of meer 50-plus leden (95%) en de meeste clubs hebben ook 65-plus leden (82%). Het aandeel 50-plussers (60%) is op de vereniging vaak een substantieel deel van het ledenbestand, voor 65-plussers (31%) geldt dit in veel mindere mate. Sportclubs met een hoog aandeel ouderen die individuele takken van sport aanbieden, zijn onder meer fiets-, biljart- en golfclubs. Bridge- en bowlsclubs zijn populaire teamsportverenigingen voor ouderen.


Ben jij op zoek naar een leverancier die kan helpen bij de bouw of renovatie van jouw zwembad of zwemschool? 👉 Klik hier.



Weinig speciaal aanbod

Bij 80% van de sportclubs sporten 50-plus leden mee met het reguliere aanbod. Een vijfde heeft dus wel speciaal aanbod, dit zijn vooral de grote verenigingen. Dit speciale aanbod betreft vaak een variant van de aangeboden sport. Van de sportclubs die geen speciaal aanbod hebben voor 50-plussers, vinden zeven op de tien dat dit aangepast aanbod niet nodig is. Het opzetten van speciale beweegactiviteiten vereist ook voldoende deelnemers. Een op de tien sportclubs, zowel groot als klein, benoemt dit als een van de redenen waarom zij geen speciaal aanbod voor ouderen aanbieden. Dit argument houdt zichzelf in stand: zonder speciaal aanbod worden ook geen nieuwe ouderen geworven die gebruik willen maken van het speciale aanbod.

Lees ook: Ouderen moeten meer bewegen, zwemmen is gezond!

Belang sportbegeleiders

Voor 65-plussers is tijdgebrek niet zozeer een belemmering om te sporten, eerder ziekte en/of lichamelijk problemen. Begeleiden van ouderen vraagt dan ook om specifieke expertise. Trainers en beweegleiders van oudere deelnemers krijgen ook met regelmaat vragen over specifieke pijnklachten. Naast affiniteit met de doelgroep, enthousiasme en deskundigheid, zijn geduld en creativiteit als belangrijke eigenschappen. Voor sportverenigingen kan het nuttig zijn om de expertise en kennis voor deze doelgroep van buitenaf te halen door samen te werken met partijen zoals fysiotherapeuten, ouderenorganisaties en buurtsportcoaches, die de begeleiding van het sportaanbod voor ouderen kunnen ondersteunen.

Kansen

  • Het aandeel ouderen in de Nederlandse samenleving neemt de komende jaren verder toe. Voor sportverenigingen betekent dit dat ook de vergrijzing van hun (potentiële) leden verder toe zal nemen. Voor het bestaansrecht van de vereniging of behoud van het huidig ledental, zullen sportverenigingen zich wel meer moeten (gaan) richten op oudere doelgroepen en hun specifieke wensen en mogelijkheden.
  • Gemeenten ambiëren dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Dit betekent dat de ouderen vitaal moeten zijn, waarbij gezondheid en beweeggedrag een grote rol spelen. Voor deze ambities werken gemeentelijke afdelingen sport en sociaal domein steeds vaker samen. Om hun ambities te realiseren, zullen gemeenten de hulp moeten inschakelen van sportorganisaties en sportverenigingen.
  • Deelname aan sportverenigingen kan voor ouderen bijdragen aan het opdoen van meer sociale contacten, het ervaren van meer sociale steun en kan daarmee leiden tot meer maatschappelijke participatie. Naast het ervaren van meer fysieke beperkingen, is vooral eenzaamheid onder ouderen een steeds groter probleem, waarin ook sportverenigingen van betekenis kunnen zijn. Door (meer) open te staan voor ouderen, wordt de maatschappelijke waarde en activiteit van de sportvereniging vergroot.

Om ouderen te interesseren zul je dus kritisch moeten kijke naar het huidige aanbod en in gesprek gaan met ouderen zelf en professionals in het werkveld. Onderzoek en praktijk laten zien dat specifiek aanbod en goede begeleiding ouderen kan stimuleren om te gaan of te blijven sporten. Naast het (door)ontwikkelen van speciaal aanbod voor ouderen, is het belangrijk om meer inzicht te krijgen in de aandelen ouderen bij de verschillende takken van sport. Het meer structureel bijhouden van aandelen 50- en 65-plussers door verenigingen en bonden lijkt daarin ook een belangrijke stap.

Lees voor meer informatie de factsheet van het Mulier Instituut: Ouderen in de sportvereniging


advertentie

XS2 voor Zwembaden